Běły klon
| |
| Běły klon (Acer saccharinum) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eurosidy II | |
| rjad: | (Sapindales) |
| swójba: | Mydłowcowe rostliny (Sapindaceae) |
| podswójba: | Hippocastanoideae |
| ród: | Klon[1][2] (Acer) |
| družina: | Běły klon |
| wědomostne mjeno | |
| Acer saccharinum | |
| L. | |
Běły klon (Acer saccharinum) je štom ze swójby mydłowcowych rostlin (Sapindaceae).
Po druhich žórłach zarjaduje so do swójskeje swójby klonowych rostlinow (Aceraceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Běły klon je w lěće zeleny štom, kotryž docpěwa wysokosć wot 15 hač do 20 (30) m.
Wustupowaca króna njesu přewisowace hałuzy.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Přećiwostejne łopjena su hłuboko pjećlapate a docpěwaja dołhosć a šěrokosć wot 8 hač do 15 cm. Wone su wótro rězane, na hornim boku čerstwozelene a na delnim boku slěbrošěre. Nazymske barbjenje je žołte.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje w měrcu. Zelene hač čerwjenojte kćenja so dołho před zazelenjenju lisća jewja. Wone steja w hustych promjenjach. Žónske kćenja su dołho stołpikate a njesu čerwjene pěsty. Muske kćenja su krótko stołpikate.
Kćenja so wot wětra wopróša.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]płodysu křidłate worjechi. Jich křidleška su zhibnjene a tupokućikaće jedyn k druhemu steja. Płody w juniju zezrawja.
Staroba a drjewo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Štom móže starobu wot maksimalnje 125 lět, při čimž wón so z přiběracej starobu jara łamliwy stanje. Nimo toho jeho drjewo je porno drjewu druhich klonowych družinow wot złeje kajkosće, dokelž je lochke a chětro mjechke.
Stejnišćo a rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Pochadźa z sewjerneje Ameriki, hdźež wot wuchodneje a centralneje sewjerneje Ameriki a wulkich jězorow hač do Texasa wustupuje. Štom so w Europje w zelenišćach, parkach a zahrodach plahuje.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 196.
- ↑ W internetowym słowniku: Ahorn
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 146 (němsce)
- Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 76 (němsce)
- Spohn: Welcher Baum ist das? Die neuen Kosmos-Naturführer, ISBN 978-3-440-10794-2, strona 135 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)