Běły dźećel

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Běły dźećel
Běły dźećel (Trifolium repens)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjad: (Fabales)
swójba: Łušćinowcy (Fabaceae)
podswójba: Mjetelojte kwěty
(Faboideae)
ród: Dźećel[1][2] (Trifolium)
sekcija: Lotoidea
družina: Běły dźećel[1]
wědomostne mjeno
Trifolium repens
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Běły dźećel[1] (Trifolium repens) je rostlina ze swójby łušćinowcow (Fabaceae), z roda dźećelow.

Kwětnistwo běłeho dźećela
Poddružina pratense

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Běły dźećel je přecozelena, trawnikojće rosćaca rostlina z nižoležacym, na sukach korjenjenym stołpikom. Docpěwa wysokosć wot 15 hač 45cm.

Stołpik je łažaty a rozhałuzkowany.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopješkowe stołpiki su dołhe, po zdaću na spódku stejace. Łopjena su 3ličbne. Łopješka su nahe, eliptiske abo nawopačnje owalne a drobnje zubate. Wone njesu běły blak na bazy.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina kćěje wot meje hač do oktobra (septembra). Kćenja su běłe abo zelene ze słabym mjedowym wonjenjom a steja w často dołhostołpikowych, kulojtych, nakónčnych hłójčkach, kotrež docpěwaja wulkosć wot 1,5 hač 2,5 cm. Keluchowa trubjałka je 10-nerwna. Króna docpěwa dołhosć mjezy 7 a 12 mm.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płód je wot kelucha a wuschnjenu króny wobdaty.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wón rosće na syčołukach, pastwach a parkowym trawniku. Rostlina preferuje wutkatu, lochku wapnojtu pódu.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Běły dźećel je w cyłej Europje, w sewjernej a zapadnej Aziji rozšěrjeny.

W ratarstwje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Běły dźećel je hódnotna picowanska rostlina. Rostlina bohaty nektar dodawa a je tohodla zajimawa jako pčolaca nanoškowa rostlina za pčołarstwo.

Synonym[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Amoria repens (L.) C. Presl

Ilustracija (Otto Wilhelm Thomé, 1885)

Podobna družina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Podobna družina je šwedski dźećel[1] (Trifolium hybridum), kotrejež stołpik je runy. Ma 5nerwnu keluchowu trubjałku. Rostlina rosće na tučnych łukach a pućowych kromach.

Sorta[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Sorta 'Purpurascens Quadrifolium' ma mnoholičbne, zelenobrune łopjena, kotrychž kroma je błyšćaca zelena.

Wědźenja hódne[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su na woponach a su narodny symbol Irskeje.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 109.
  2. W internetowym słowniku: Klee

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 874 (němsce)
  • GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 183 (němsce)
  • GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, stronje 184-185 (němsce)
  • Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 106-107 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 190 (němsce)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)


Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije