Šwicarski klon

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Šwicarski klon
Šwicarski klon (Acer opalus)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eurosidy II
rjad: (Sapindales)
swójba: Mydłowcowe rostliny (Sapindaceae)
podswójba: Jěrowcowe rostliny (Hippocastanoideae)
ród: Klon[1][2] (Acer)
družina: Šwicarski klon
wědomostne mjeno
Acer opalus
Mill.
Wobdźěłać
p  d  w

Šwicarski klon (Acer opalus) je štom abo kerk ze swójby mydłowcowych rostlinow (Sapindaceae).

Po někotrych žórłach je swójbje klonowych rostlinow (Aceraceae) přirjadowany a ma wědomostne mjeno Acer opulifolium.

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Šwicarski klon je w lěće zeleny štom abo kerk, kotryž docpěwa wysokosć wot 12 m (8-15 m, 15-20 m).

Króna je husta a šěroko horbata.

Zdónk je krótki, často křiwy a wjerćany.

Skora je na spočatku čerwjenojće brune, pozdźišo ma hrube, na kromach so rózno zhibowace šupizny, kotrež po wotpadnjenju oranžobrune blaki zawostajeja.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Přećiwostejne łopjena maja tři hač pjeć zhruba tupje karbowanych lapow a su na hornim boku ćmowozelene a na delnim boku šěrozelene a mjechko kosmate. Wone su dołho stołpikate a docpěwaja šěrokosć wot 6 hač do 10 (12) cm.

Nazymske barbjenje je oranžočerwjene.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot měrca hač do apryla. Žołte kćenja so před łopjenami jewja a steja w sedźacych wokołkowych pakićach a so před łopjenami jewja. Zdźěla su dwusplažne a zdźěla su jednosplažne.

Kćenja wot pčołkow a druhich insektow wopróša, dokelž wobsahuja dosć nektara.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płody su worješki na tołstym stołpiku a njesu prawokutnje hač wótro wotstejacej, róžojće-zelenojtej hač čerwjenobrunej křidlešce.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w ćopłych dubowych lěsach. Preferuje srjedźosahace, wutkate pódy.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w južnym Čornym lěsu, Šwicarskim jura, Alpach, Cevennen, Pyrenejach a juhozapadnej Europje rozšěrjena.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 196.
  2. W internetowym słowniku: Ahorn

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 148 (němsce)
  • Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 72 (němsce)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 442 (němsce)
  • Spohn: Welcher Baum ist das? Die neuen Kosmos-Naturführer, ISBN 978-3-440-10794-2, strona 134 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije