Čerwjeny munčik
| |
| Čerwjeny munčik (Odontites vulgaris) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| wotrjad: | (Magnoliophyta) |
| rjadownja: | (Rosopsida) |
| podrjadownja: | (Asteridae) |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Hubinkowe rostliny (Orobanchaceae) |
| ród: | Munčik (Odontites) |
| družina: | Čerwjeny munčik |
| wědomostne mjeno | |
| Odontites vulgaris | |
| Moench | |
Čerwjeny munčik (Odontites vulgaris, Syn.: Euphrasia odontites L., E. serotina Lam., Odontites serotina (Lam.) Dum., O. rubra) je rostlina ze swójby hubinkowych rostlinow (Orobanchaceae).
Po někotrych žórłach so je trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae) přirjaduje.
Wopisanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Čerwjeny munčik je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 10 hač do 45 cm. Rostlina často je čerwjenobrunje přebězana a kosmata.
Łopjena su lancetojte, zwjetša zubate a krótko kosmate.
Kćěje wot meje hač do oktobra. Lisćate kłóski njesu róžojte abo mjasočerwjene kćenja, kotrež docpěwaja dołhosć wot 8 hač do 12 mm. Hornja hubka je helmojta, delnja hubka ma ćmowe blečki.
Połpřižiwnik pušća jeho kornjenje do korjenjow trawiznow a wodu a wutki wućehnje.
Rostlina přećiwo zubybolenjam njepomha, ale jeho mjeno so na zubaty keluch poćahuje.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na pućnych kromach, lěsowych kromach a pastwach. Preferuje čerwste, ćežke pódy a znjese sól.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 98
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)