Berlin

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
52.51666666666713.4
Berlin
Wopon Chorhoj
Zakładne daty
přestrjeń 892 km²
wobydlerstwo 3.677.472 (31. dec 2021)
hustosć wobydlerstwa 4123 wob. na km²
oficialne websydło berlin.de
Politika
měšćanosta Kai Wegner (CDU)
knježacej stronje CDU a SPD
strony w parlamenće
(159 sydłow)
CDU 52

SPD 34
Zwjazk 90/Zeleni 34
Lěwica 22
AfD 17

poslednje wólby 12. februara 2023
přichodne wólby 2026
Zastupjerjo w
Zwjazkowej radźe
4
karće
KartaBerlinBremenBremenHamburgDelnja SakskaBayerskaPosaarskaSchleswigsko-HolsteinskaBraniborskaSakskaDurinskaSaksko-AnhaltskaMecklenburgsko-PředpomorskaBadensko-WürttembergskaHessenskaSewjerorynsko-WestfalskaPorynsko-PfalcaŠwicarskaBodamski jězorAwstriskaLuxemburgskaFrancoskaBelgiskaČěskaPólskaNižozemskaDanskaBornholm (k Danskej)Sćećinski zaliwHelgoland (k Schleswigsko-Holsteinskej)Sewjerne morjoBaltiske morjo
Karta
Wobwody Berlina
Dalše zakładne daty
póstowe čisło 10001–14199
telefoniska předwólba 030
Wobdźěłać
p  d  w

Berlin (serbsce tež Barlin)[1] je stolica a samostatny zwjazkowy kraj Němskeje. Z nimale 3,8 milionami wobydlerjow na 892 km² je wone po wobydlerjach najwjetše město kraja a zdobom najwjetše w Europskej uniji. Berlin je jedne wot politiskich, kulturelnych a medijowych srjedźišćow Europy. Wón je dospołnje wot Braniborskeje wobdaty. Přez Berlin běžitej rěce Sprjewja a Habola. Nimo toho namaka so na měšćanskim teritoriju wjele jězorow a lěsow. Prěni raz naspomni so město w lěće 1244, měšćanski dźěl Cölln pak hižo w lěće 1237.

W běhu stawiznow běše Berlin stolica a rezidencne město Braniborskeje, Pruskeje a wot 1871 Němskeho mócnarstwa. Po lěće 1949 běše wuchodny dźěl města faktisce ze stolicu Němskeje demokratiskeje republiki. Mjez 1961 a 1989 běše město přez Berlinsku murju dźělene. Po přewróće a němskeho znowazjednoćenju w lěće 1990 bu Berlin zaso cyłoněmska stolica a pozdźišo tež sydło knježerstwa, zwjazkoweho prezidenta, zwjazkoweho sejma, zwjazkoweje rady kaž tež wjele ministerstwow a wulkopósłanstwow.

Jako sydło třoch uniwersitow (HU, FU a TU) kaž tež Charité a mnohich wysokich šulow je Berlin wuznamne europske stejišćo slědźenja a wučby.

Mjeno Berlin bu najskerje wot słowjanskeho słowa brlo/berlo wotwodźene a woznamjenja z kóncowku -in telko kaž „město w bahnje“. Po legendźe pochadźa mjeno wot Berlinskeho woponoweho zwěrjeća, mjedwjedźa, štož je pak ludowa etymologija. We woprawdźitosći bu woponowe zwěrjo wot mjena wotwodźene.

Wobwody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wot zarjadniskeje reformy w lěće 2001 wobsteji němska stolica ze slědowacych dwanaće wobwodow:

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 58.

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Berlin – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije