Božidar Dobrucky

Božidar Dobrucky

Božidar Dobrucky (němsce Theodor Dobrucký; * 7. oktobra 1893 we Wojerecach, † 7. měrca 1957 w Budyšinje) bě serbski ewangelski farar, narodny prócowar a spisowaćel.

Žiwjenje

Wón narodźi so 1893 jako syn ze Słowakskeje pochadźaceho Wojerowskeho archidiakona Jána Emanuela Dobruckeho, kiž bě so 1882 do Łužicy přesydlił, a jeho mandźelskeje Margarety , rodź. Berganec († 21. oktobra 1919). Jeho dźěd bě Zdźarowski farar Bjedrich August Bergan. Božidar wopytowaše wot 1909 do 1913 gymnazij w Zhorjelcu a studowaše potom wot 1913 do 1916 w Lipsku teologiju a filozofiju. Tam złoži tež statne pruwowanje za wyše šulstwo. Prěnje wučerske městno měješe 1916/17 jako pomocny wučer w Rabensteinje. Wot 1917 do 1924 skutkowaše jako farar w Budyšinku, hdźež bě spřećeleny z tamnišim wučerjom Arnoštom Holanom.

Row Božidara a Hany Dobruckec na Tuchorskim kěrchowje

1924 bu jemu dalše skutkowanje w Serbach znjemóžnjene. Po krótkim studiju w Bratisławje nawróći so do Němskeje a nastupi farske městno w južnodurinskim Heldburgu (1925–30); wot 1930 hač do 1948 bě na powołanje basnika Börriesa knjeza von Münchhausena farar a zarjadnik knihownje we Windischleuba pola Starohroda. 1948 wzda so duchownstwa a sta so z wotrjadnikom nowozałoženeho Serbskeho kulturneho zarjada w Budyšinje. 1953 poda so na wuměnk. Pochowany bu na Tuchorskim kěrchowje w Budyšinje.

Skutkowanje

Hižo jako gymnaziast zezna so z idejemi dźěłaćerskeho hibanja a dopisowaše do Görlitzer Volkszeitung. Wot 1918 podpěraše prócowanja Arnošta Barta w serbskim narodnym hibanju a běše čłon wjednistwa Serbskeho narodneho wuběrka, za kotryž nakupi srjedź lěta 1919 tež tydźenik Serbske Słowo, kiž měješe so z organom wuběrka stać. W samsnym lěće bu Dobrucky k pjenježnej pokuće a 1924 samo k połlětu jastwa zasudźeny, štož so pak přez amnestiju spušći. Wot 1920tych lět bě čłon SPD.

Za čas Weimarskeje republiki wozjewješe swoje dopisy a powědančka w Serbskich Nowinach a we Łužicy. Tež po Druhej swětowej wójnje wozjewichu so hišće někotre powědančka w Nowej dobje a w Protyce. Dobrucky bě po wójnje jako wyši referent za wědomosć a kulturu w Serbskim kulturnym zarjedźe sobu zamołwity za załoženje serbskich kulturnych institucijow a organizowanje studija sorabistiki při Karla Marxowej uniwersiće w Lipsku. Nimo toho fungowaše wot 1950 do 1955 jako zamołwity redaktor ewangelskeho časopisa Pomhaj Bóh. Pawoł Nedo mjenowaše jeho w Rozhledźe 10/1973 pozdźišo architekta noweje serbskeje kultury.

Božidar Dobrucky bě wot lěta 1918 čłon Maćicy Serbskeje.

Wozjewjenja

• Wo čłowjeku z dwěmaj wutrobomaj. W Serbskich Nowinach dnja 24. decembra 1924
• Pusty kraj. We Łužicy 1931.
• Serbski Diogenes. Budyšin 1970, str. 181–211

Žórło

• Jurij Młynk: Dobrucky, Božidar. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 112sl.

Wotkazaj

• Dokumenty Božidara Dobruckeho w Serbskim kulturnym archiwje (pdf-dataja)
• Krótkobiografija na webstronach Serbskeho instituta