Zahrodny mak
| |
| Zahrodny mak (Papaver somniferum) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eudikotyledoneny | |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Makowe rostliny (Papaveraceae) |
| podswójba: | Papaveroideae |
| ród: | Mak[1][2] (Papaver) |
| družina: | Zahrodny mak[3] |
| wědomostne mjeno | |
| Papaver somniferum | |
| L. | |
Zahrodny mak[3] abo makojčka[3] (Papaver somniferum) je rostlina ze swójby makowych rostlin (Papaveraceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Zahrodny mak je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 40 hač do 150 cm. Rostlina je módrozelena.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Našěr zelene łopjena su nahe, njedźělene a eliptiske. Jich kroma je rězana. Wone stołpik wobpřimuja.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot junija hač do awgusta. Kćenja su běłe, róžojte, čerwjene abo wioletne, docpěwaja wulkosć wot 10 cm a na spódku njesu ćmowe blečki. Krónowe łopješka su rědko čerwjene.
Zahrodne sorty často maja pjelnjene kćenja.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kapslowy płód je nimale kulowaty.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na smjećach, pustych płoninach. Preferuje wutkate a wapnite hlinjane pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Pochadźa z Bliskeho Wuchoda. Hižo wokoło lěta 900 p.Ch. bě znaty w Grjekskej.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Zrałe symjenja so jako pječenski wobstatk a za makowy wolij wužiwaja, dokelž wjace alkaloidy njewobsahuja. Ale so dyrbja tak starosćiwje žněju, zo z mlokowej mězu do kontakta njepřińdu.
Wobrazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]-
Běłe kćenje -
Papaver somniferum -
Makojca -
Čerwjene kćenje w Belgiskej
.jpg)
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 245.
- ↑ W internetowym słowniku: Mohn
- ↑ 3,0 3,1 3,2 W internetowym słowniku: Schlafmohn
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 633 (němsce)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strona 198 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 18 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
- Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Zahrodny mak. W: FloraWeb.de. (němsce)
- natur-lexikon.com (němsce)
- Gewürzseiten (němsce)
 |
Tutón zapisk wo botanice je hišće jara krótki. Móžeš pomhać jón dale wutwarjeć. Za to stłóč horjeka na Wobdźěłać.
Jeli maja w druhej rěči hižo wobšěrniši zapisk wo samsnej temje, móžeš tutón tež přełožić. |
Jeli ma zapisk wjace hač jedyn njedostatk, wužij prošu předłohu |