Prawa wjelezłotowka
| |
| Prawa wjelezłotowka (Centaurium erythraea) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Gentianales) |
| swójba: | Hórkowcowe rostliny (Gentianaceae) |
| ród: | Wjelezłotowka[1][2] (Centaurium) |
| družina: | Prawa wjelezłotowka |
| wědomostne mjeno | |
| Centaurium erythraea | |
| Rafn | |
Prawa wjelezłotowka (Centaurium erythraea)(syn.: Erythraea centaurium L., Centaurium minus auct., Centaurium umbellatum Gilibert) je rostlina ze swójby hórkowcowych rostlinow (Gentianaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prawa wjelezłotowka je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 10 hač 50 cm.
Stołpik je štyrihranity a hakle wyše srjedźišća rozhałuzowany.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena wutworja rozetu a su přećiwostejne. Spódnja rozeta wobsteji z jejkojtych, 5 mm šěrokich łopjenow. Wone su tróšku mjasne a maja tři hač pjeć podołhostnych nerwow. Hornje łopjena su jejkojće-lancetojte hač dołhojće-jejkojte.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot julija hač septembra. Róžojte kćenja docpěwaja šěrokosć wot 0,7 hač 1,2 cm a steja w płonych, čumpatych pozdatnych wokołkach. Wone maja 9-15 mm dołhu rołku. Króna je pjećškałobowa. Krónowe kónčki su jejkojte a tupe a docpěwaja dołhosć wot 5 hač 8 mm.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na słónčnych lěsnych swětlinach, połsuchich trawnikach, w suchich kerčinach. Preferuje w lěću ćopłe, čerstwe, bazowe pódy na słónčnych stejnišćach.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w južnej Skandinawiskej, srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Włóžna šćětka (Centaurium pulchellum) nima spódnju rozetu.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 544.
- ↑ W internetowym słowniku: Tausendgüldenkraut
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 222, z wědomostnymaj mjenomaj Centaurium minus Moench, (C. umbellatum Gilib.) (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 52, z wědomostnym mjenom Centaurium erythraea. (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Prawa wjelezłotowka. W: FloraWeb.de. (němsce)