Prawa jatronka
| |
| Prawa jatronka (Hepatica nobilis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae) |
| podswójba: | Ranunculoideae |
| tribus: | (Anemoneae) |
| ród: | Jatronka[1][2] (Hepatica) |
| družina: | Prawa jatronka |
| wědomostne mjeno | |
| Hepatica nobilis | |
| (L.) Schreb. | |
Prawa jatronka (Hepatica nobilis) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow. Dalše serbske mjeno je módry podlěsk[2].
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prawa jatronka je wjacelětna rostlina, kotraž docpěje wysokosć wot 15 cm a ma mnoholičbne spódnje łopjena na dołhich, kosmatych stołpikach. Rostlina je přećiwo mrózej kruta.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Přeco zelene łopjena su horjeka zelene a nahe, ale deleka brunočerwjene hač do fijałkojte. Nimo toho wone su 3-dźělene ze šěrokimi, owalnymi wotrězkami. Delni bok je normalnje wioletny.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wona kćěje wot měrca hač do apryla. Kćenja sedźa po jednym na dołhich, kosmatych stołpikach a maja šěrokosć mjezy 2 a 3 cm a maja 5 - 10 módrych abo róžojtych, rědko běłych łopjenow.
Prawa jatronka słuša k zažnokćějakam. Wona bu wot insektow wopróšena.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prawa jatronka rosće w lisćowych lěsach a kerćinach najčasćišo na wapnitych pódach w ćopłych městnach.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w małych dźělach Europy rozšěrjena, ale faluje abo je rědka pak w regionach z bjezwapnatych pódow.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 176.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Leberblümchen
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 433 (němsce)
- GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 11 (němsce)
- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 10 (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 194-195 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
- Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Hepatica nobilis. W: FloraWeb.de. (němsce)