Kromola
| |||||
| gmejna: | Jabłońc | ||||
| wobydlerstwo: | 312 | ||||
| přestrjeń: | 5,429 km² | ||||
| wysokosć: | 137 metrow n.m.hł. | ||||
51.53333333333314.633333333333137
| |||||
| póstowe čisło: | 02953 | ||||
| předwólba: | 03576 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Kromolanski hród | |||||
wikidata: Kromola (Q160216)
| |||||
Kromola (prjedy tež Chromola;[1] němsce Kromlau)[2] je wjes w sakskim wokrjesu Zhorjelc, kotraž słuša ke gmejnje Jabłońc. Leži w Mužakowskej holi 137 m nad mórskej hładźinu a ma něhdźe 300 wobydlerjow.
Widźenja hódny je wosebje rododendronowy a acalejowy park ze sławnym Rakocowym mostom (Rakotzbrücke) z bazalta.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać].jpg)
Kromola nadeńdźe so něhdźe štyri kilometry sewjernje Běłeje Wody a dźesać kilometrow wuchodnje Mužakowa. Susodne wsy su Źěwink na sewjeru, wutwar Wosinka na sewjerowuchodźe, Jabłońc na wuchodźe a Brězowka na zapadźe. Na juhu nadeńdu so něhdyše Bělkowske jamy, kotrež słuža dźensa zdźěla jako kupanske jězory.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prěnje historiske naspomnjenje jako Crumelaw pochadźa z lěta 1474. Za lěto 1509 je hižo ryćerkubło we wsy zapisane, kotrež měješe ležownostne knjejstwo. Porno wokolinje njesłušeše Kromola hač do lěta 1816 k Hornjej Łužicy, ale k Žahańskemu wójwodstwu w Šleskej.
Cyrkwinsce słuša wjes k Jabłońskej ewangelskej wosadźe. Politisce bě hač do lěta 1999 samostatna gmejna a bu potom to Jabłońca zagmejnowana.
Wobydlerstwo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Po Mukowej statistice měješe Kromola srjedź 1880tych lět cyłkownje 154 wobydlerjow, z nich 134 Serbow a 20 Němcow – zwjetša wobydlerjo ryćerkubła.[3] 70 lět pozdźišo zwěsći Arnošt Černik serbskorěčny podźěl ludnosće wot jenož hišće 6,3 %.[4]
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Měrćin Nowak-Njechorński: Zapiski Bobaka. Domowina, Budyšin 1952, str. 48
- ↑ Zakoń wo prawach Serbow w Swobodnym staće Sakska (hsb.) (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 255. [397 wobydlerjow, z nich 16 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 9 z pasiwnymi, 0 serbskich dźěći a młodostnych, 372 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Kromola – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow- Webstrona wsy (němsce)
- Kromola w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)