Jurij Wuješ

Jurij Wuješ (pseudonym Mandawski; němsce Georg Wujesch; * 15. januara 1905 w Njebjelčicach, † 22. decembra 1968 w Budyšinje) bě serbski wučer, basnik, redaktor a dźiwadźelnik.

Wón narodźi so jako syn žiwnosćerja a młynka w Njebjelčicach a wopytowaše wot 1919 do 1926 Katolski wučerski seminar w Budyšinje. Wot 1926 do 1929 běše z wučerjom w Chrósćicach a wot 1929 do 1940 w ródnych Njebjelčicach. Mjez 1940 a 1945 słužeše jako němski wojak w Druhej swětowej wójnje. Po załoženju Serbskeho gymnazija w Čěskej Lipje skutkowaše tam a pozdźišo hač do lěta 1949 we Warnoćicach.

Wot 1949 do 1954 běše Wuješ šefredaktor Noweje doby a wot 1954 do 1958 šeflektor Ludoweho nakładnistwa Domowina. W lěće 1958 přiwobroći so dźiwadłu a skutkowaše hač do lěta 1963 jako intendant tehdy hišće samostatneho Serbskeho ludoweho dźiwadła kaž tež po jeho zjednoćenju z měšćanskim dźiwadłom hač do swojeje smjerće jako naměstnik intendanta a šefdramaturg w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle.

Narowny kamjeń Jurja Wuješa na Budyskim Mikławšku

W młodych lětach bě Jurij Wuješ angažowany w studentskim a sokołskim hibanju. 1948 zastupi do Komunistiskeje strony Čěskosłowakskeje a bě čłon Centralneho akciskeho wuběrka Serbow w ČSR. W samsnym lěće wusyłachu so jeho basnje prěni raz w serbskej połhodźince Praskeho rozhłosa, dalše so ćišćachu w Našim puću, časopisu serbskich šulerjow a wučerjow w Čěskosłowakskej. 1958 wuńdźe zběrka basnjow Hdyž rěči wutroba. Jako powědančkar wozjewi Wuješ awtobiografiske skicy a wěnowaše so tež politiskim a towaršnostnym změnam na serbskej wsy z jasneje politiskeje perspektiwy. W samsnym zmysle přełoži 1954 awtobiografisku knihu sakskeho politikarja Otto Buchwitz pod titulom 50 lět funkcionar němskeho dźěłaćerskeho hibanja.

Za serbske jewišćo přełožowaše twórby ze swětoweje dramatiki a skutkowaše zdobom sam jako hrajer.

W lěće 1966 spožči so jemu Myto Ćišinskeho. Wuješowy row nadeńdźe so na Budyskim Mikławšku.

Literatura

• Serbska poezija – Jurij Wuješ. Budyšin 1980
• Kito Lorenc: Woheń postupa. Epilog basnika Jurja Wuješa. W Nd dnja 8. februara 1969 (lětnik 23, čo. 33).
• Jurij Młynk: Muzy dyrbjachu čakać. W Protyce 1970, str. 61–64

Žórło

• Jurij Młynk: Wuješ, Jurij. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 637sl.

Wotkaz

• Krótkobiografija na webstronach Njebjelčanskeje gmejny