Brěčica

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Brěčica
Jahody brěčicy (Sorbus torminalis)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
rjad: (Rosales)
swójba: Róžowe rostliny (Rosaceae)
podswójba: (Spiraeoideae)
tribus: Pyreae
podtribus: Jadrješkosadowe rostliny (Pyrinae)
ród: Mučnica[1] (Sorbus)
družina: Brěčica
wědomostne mjeno
Sorbus torminalis
(L.) Crantz
Wobdźěłać
p  d  w
Skora stareje brěčicy
Habitus stareje brěčicy

Brěčica (Sorbus torminalis) je kerk abo štom ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae). Dalše serbske mjena su brěčkowc, brěkowčka[2] a mučkowc[3].

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Brěčica je kerk abo štom, kotryž docpěje wysokosć wot 3 hač do 12 (15) m.

Króna je jejkojta hač kulojta. Młode hałuzy su pjelsćojte.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ćmowozelene łopjena su błyšćace, we wobrysu šěroko jejkojte, maja na kóždym boku 3 hač 4 přikónčene lapy a docpěja dołhosć wot 5 hač do 10 cm. Wone njesu na delnim boku šěru pjelsć, ale pozdźišo so wobnaža. Jich lapy su wótre, při čimž delnje su wulke a horicontalnje wotsteja. Jich nazymowe barbjenje je nabruń žołte hač oranžočerwjene.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot meje hač do junija. Běłe kćenja docpěja wulkosć wot 1,5 cm a steja we wokołkojty pakićach.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Jabłukowy płód je jejkojty a na spočatku žołte hač načerwjeń žołte, w zrałosći načerwjeń bruny z swětłymi dypkami, docpěje dołhosć wot 2 cm. Wone su jenož při přezezrawjenosći jědźne, při čimž su ćěstojte a słodźa jara kisale.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w dubowych a dubo-hrabowych lěsach a na lěsnych kromach. Ma radšo w prawej měrje suche, w lěću ćopłe, najwjetša wapnite, kamjenjate pódy.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.

Wobrazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Noty[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. W internetowym słowniku: Mehlbeere
  2. Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 17.
  3. Michał Rostok, Jan Radyserb-Wjela, Matej Urban: Serbske rostlinske mjena. Budyšin 1908.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 867, z wědomostnym mjenom Sorbus terminalis (němsce)
  • Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 188 (němsce)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 440 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 412 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije