Žołte črijki

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Žołte črijki
Žołte črijki
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjad: (Ranunculales)
swójba: Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae)
podswójba: Ranunculoideae
tribus: Delphinieae
ród: Črijki[1] (Aconitum)
družina: Žołte črijki
wědomostne mjeno
Aconitum lycoctonum
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Žołte črijki (Aconitum lycoctonum) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae). Dalše serbske mjeno je wjelkimór.

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Žołte črijki je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 50 hač do 150 cm.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su rukojte dźělene. Spódnje łopjena su dołho stołpikate a hač nimale do spódy rukojte 5- hač 7-dźělne. Nastołpikowe łopjena krótšo stołpikate abo sedźace a 3- hač 5-dźělne.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot junija hač do awgusta. Blědožołte kćenja njesu wysoki, šwižny helmik, kotryž je 3 raz tak wysoki jako šěroki, zwjetša steja w jednorych abo rozhałuzowacych kićach a docpěja wysokosć wot 1,5 hač do 2 cm.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće we wudolinowych lěsach a čerstwych hač włóžnych lisćowych naměšanych lěsach, łučinowych lěsach.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w horinach srjedźneje a južneje Europy rozšěrjena.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Systematika[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • němsce Wolfs-Eisenhut (Aconitum lycoctonum subsp. lycoctonum) - z křiwokosmatymi kćenjowymi stołpikami
  • němsce Fuchs-Eisenhut (Aconitum lycoctonum subsp. vulparia - prjedy A. vulparia) - z zrunanje wotstejo kosmatymi kćenjowymi stołpikami

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 72.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 146, z wědomostnym mjenom Aconitum vulparia (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 316 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije