Šěroki rozraz
| |
| Šěroki rozraz (Veronica teucrium) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Putnikowe rostliny (Plantaginaceae) |
| ród: | Rozraz[1][2] (Veronica) |
| družina: | Šěroki rozraz |
| wědomostne mjeno | |
| Veronica teucrium | |
| L. | |
Šěroki rozraz (Veronica teucrium) je rostlina ze swójby putnikowych rostlinow (Plantaginaceae).
Po někotrych žórłach so swójbje trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae) přirjaduje.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Šěroki rozraz je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 20 hač 80 cm (15-60 cm). Rostlina je zmoršćenje kosmata.
Stołpik je stupacy hač zrunany a kołowokoło kosmaty.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena su jejkojte, hrubje zubata, sedźace a na spódku skulojćene. Wone sedźa ze šěrokim spódkom.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot meje hač julija. Kćenja docpěwaja wulkosć wot 10 hač 17 mm, njesu štyri kónčki a steja po wjacorych w dołho stołpikatych, hustych, přećiwostejnych kićach na łopjenowych rozporach. Wone su škličkojte, módre hač ćmowomódre, rědko swětłomódre, při čimž znajmjeńša horni kónčk króny njesu bóle ćmowe žiłki. Keluch je pjećłopjenowy. Króna docpěwa šěrokosć wot 10 hč 13 mm.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na kerčinowych a pućowych kromach, połsuchich trawnikach, w swětłych dubowych a chójnowych lěsach. Preferuje skerje suche pódy na słónčnych, ćopłych stejnišćach.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je předewšěm w srjedźnej Europe, južnje hač srjedźneje Španiskeje, Makedonskeje, wuchodnje hač Kawkaza, rozšěrjena.
Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Łučny rozraz (Veronica chamaedrys) ma čumpate kiće. Jeho stołpik njese kosmy w dwěmaj rjadomaj.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 435.
- ↑ W internetowym słowniku: Ehrenpreis
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 276 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 200 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
