Frido Mětšk
Frido Mětšk (* 4. oktobra 1916 w Annabergu jako Alfred Mietzschke, † 9. julija 1990 w Budyšinje) bě serbski spisowaćel, stawiznar, přełožowar a wudawaćel.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Frido Mětšk wopytowaše wot 1927 do 1936 Křižny gymnazij w Drježdźanach a nawukny hišće do studija ze zajima za serbski pochad swojeje maćerje awtodidaktisce delnjoserbšćinu. Wot 1937 do 1940 studowaše klasisku filologiju, stawizny a slawistiku w Hali a Jenje. W swojej disertaciji zaběraše so pod titulom Heinrich Milde (1676–1739), ein Beitrag zur Geschichte der slawistischen Studien in Halle z wědomostnohistoriskej temu ze slawistiskej relewancu. Po krótkim času jako wučerski referendar bě wot 1941 do 1945 z wojakom w Druhej swětowej wójnje. Po nawróće ze sowjetskeje wójnskeje jatby w Karelskej w lěće 1949 sta so na próstwu Oty Wićaza z direktorom runje załoženeje Serbskeje wyšeje šule w Budyšinje. Za serbsku wučbu spisa sam material wo serbskich stawiznach.
Wot lěta 1955 dźěłaše Mětšk jako wědomostny sobudźěłaćer Instituta za serbski ludospyt a wot lěta 1959 bě z nawodu Serbskeho kulturneho archiwa a wěnowaše so jeho wutwarej na serbski centralny archiw. W lěće 1960 dósta Frido Mětšk Myto Ćišinskeho. 1964 habilitowaše na Berlinskej Humboldtowej uniwersiće wo Kurmarkowsko-serbskim distrikće w Braniborskej wot 16. do 18. lětstotka.
Hromadźe z mandźelskej Ludmilu – dźowku Arnošta Holana a sotru Lubiny Holanec – měještaj dwě dźěsći, Wandu a Jura.
Spisy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Beletristika
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Mojim Serbam. 1939 (zběrka basnjow, ilegalnje rozšěrjena)
- Ze žywjenja. 1944 (zběrka basnjow, ilegalnje rozšěrjena)
- Bjerduški. LND, Budyšin 1967 (lyrika a proza)
- Frido Mětšk. Serbska poezija 21, zestajał a wudał Kito Lorenc. LND, Budyšin 1986.
Wubrane wědomostne spisy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Do cuzeje zemje. Volk und Wissen, Berlin 1957 (historiska reportaža)
- Die brandenburgisch-preussische Sorbenpolitik im Kreise Cottbus vom 16. Jahrhundert bis zum Posener Frieden. (=Veröffentlichungen des Instituts für Slawistik, zwjazk 25). Akademie Verlag, Berlin 1962
- Der kurmärkisch-wendische Distrikt. Ein Beitrag zur Geschichte der Territorien Bärwalde, Beeskow, Storkow, Teupitz und Zossen mit besonderer Berücksichtigung des 16. bis 18. Jahrhunderts (=Schriftenreihe des Instituts für Sorbische Volksforschung in Bautzen, zwjazk 24). LND, Budyšin 1965.
- Die Stellung der Sorben in der territorialen Verwaltungsgliederung des deutschen Feudalismus (=Schriftenreihe des Instituts für sorbische Volksforschung in Bautzen, zwjazk 43). LND, Budyšin 1968
- Ideologen der antisorbischen Sprachpolitik während der Periode des Übergangs vom Feudalismus zum Kapitalismus. Eine Quellensammlung. LND, Bautzen 1973
- Stawizny Serbow, zwjazk I. Wot spočatkow hač do lěta 1789. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1977 (z Janom Brankačkom)
- Studien zur Geschichte sorbisch-deutscher Kulturbeziehungen (=Schriftenreihe des Instituts für Sorbische Volksforschung in Bautzen, zwjazk 55). LND, Bautzen 1980
- Mato Kosyk. LND, Budyšin 1985 (biografija)
Wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Frido Mětšk – Literatura w katalogu Němskeje narodneje biblioteki (němsce)