Běła poćel

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Běła poćel
Ilustracija běłeje poćele (Bryonia alba)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
rjad: (Cucurbitales)
swójba: Banjowcowe rostliny (Cucurbitaceae)
ród: Poćel[1][2] (Bryonia)
družina: Běła poćel
wědomostne mjeno
Bryonia alba
L.
Wobdźěłać
p  d  w
Jědojta družina

Běła poćel (Bryonia alba) je jědojta wijata rostlina ze swójby banjowcowych rostlinow (Cucurbitaceae). Druhe serbske mjeno je wićrěpa[2].

Čorne jahody běłeje poćele
Běła poćel

Mjeno[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wědomostne mjeno pochadźa wot grjekskeho słowa βρυωνία.

Synonimy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Bryonia aspera Bauh.,
  • Bryonia vera,
  • Bryonia monoeca Krause ex Sturm.,
  • Bryonia nigra Gilib.,
  • Bryonia nigra Dum.,
  • Vitis alba,
  • Vitis nigra,
  • Uva angina,
  • Uva serpentina

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Běła poćel je ze wobwitkami lězuca, njewodrjewjena rostlina a trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 200 hač 400 cm. Rostlina je jednodomna. Wobwitki su spiralne pjera.

Korjeń je rěpojty a běły.

Stołpik je hruby.

Łopjena su seršćaće kosmate, rukojte a pjećkónčkowje lapate.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot junija hač julija. Muske kćenja docpěwaja wulkosć wot hač do 1,2 cm, mjeztym zo žónske kćenja su tróšku mjeńše. Pěsta je hoła. Króna je nazeleń běła a docpěwa šěrokosć wot něhdźe 1 cm.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Jara jědojte płody su čorne, 8 mm wulke jahody.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w (žiwych) płotach, na pućach. Preferuje w lěću ćopłe, wutkate, čumpate hlinjane pódy.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 340.
  2. 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Zaunrübe

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 52 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 144 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije