K wobsahej skočić

Wšědna mydlica

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wšědna mydlica
Wšědna mydlica (Saponaria officinalis)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledony
Jadrowe eudikotyledony
rjad: (Caryophyllales)
swójba: Nalikowe rostliny (Caryophyllaceae)
ród: Mydlica[1][2] (Saponaria)
družina: Wšědna mydlica
wědomostne mjeno
Saponaria officinalis
L.
Wobdźěłać
p  d  w
Saponaria officinalis

Wšědna mydlica (Saponaria officinalis) je rostlina ze swójby nalikowych rostlinow (Caryophyllaceae).

Wšědna mydlica je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 30 hač do 80 cm.

Stołpiki su nahe abo rozpjeršene krótkokosmate.

Łopjena su přećiwostejne, lancetojte hač jejkojte. Wone njesu tři podołhostne nerwy a docpěwaja dołhosć wot 5 hač do 10 cm.

Kćěje wot junija hač do septembra. Kćenja docpěja šěrokosć wot 2,5 cm a steja w nakónčnych pozdatnych wokołkach. Krónowe łopješka su swětłoróžojte abo ćmoworóžojte, druhdy běłe, zarězane. Keluch je cylindriski, nahi, čerwjenojty abo róžojty a docpěje dołhosć wot 20 hač do 25 mm.

Podzemske dźěle rostliny wobsahuja 2-5 procentow saponinow. Tute su prjedy jako narunanje za mydło słužili, dokelž hromadu z wodu tworja pěnu a wuwiwaja myjnu móc.

Rosće w njerodźowych wobrostach na rěčnych brjohach, na pućach, na drjebiznowych městnach, na nasypach a na ladźe. Ma radšo wutkate, kamjentne abo pěskowe pódy.

W Praskej botaniskej zahrodźe

Rostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 273.
  2. W internetowym słowniku: Seifenkraut
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, stronje 48, 202 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 32 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije