Žórłowy tekst za Tachantska cyrkej swj. Pětra sej wobhladać

{{Zajimawostka - Hród
|Hornjoserbske mjeno  = Tachantska cyrkej swj. Pětra
|Originalne mjeno     = 
|Wobraz               = St Petri church Bautzen 101.JPG
|Wopisanje wobraza    = Napohlad z juha
|Kraj                 = Sakska
|Mjeno połoženja      = město
|Połoženje            = [[Budyšin]]
|Koordinaty           = 
|Załožer              =  Graf Eido von Rochlitz ?
|Prěnje naspomnjenje  =  1218
|Załoženje            =  w 11. lětstotku
|Daty załoženja       = 
|Započatk twarjenja   = 
|Kónc twarjenja       = 
|Tuchwilny status     = Simultana cyrkej
|Tuchwilny staw       = renowěrowana<ref>[https://www.serbske-nowiny.de/index.php/de/component/k2/item/14335-sw-t-y-b-y-w-j-nkr-tnym-bo-im-domje Swětły błyšć w jónkrótnym Božim domje]</ref>
|Webowe sydło         = 
|Commons              = 
}}

'''Tachantska cyrkej swj. Pětra''' ({{wrěči|de}} ''Dom St. Petri'' abo prosće ''Petridom'') je najwjetši Boži dom w [[Budyšin]]je a simultana cyrkej, kotraž přisłuša tachantskej wosadźe swjateho Pětra a ewangelskej wosadźe samsneho mjena. Wona je konkatedrala Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa. Jako jedna z najstaršich simultanych cyrkwjow w [[Němska|Němskej]] wužiwa so wot katolskich a ewangelskich wěriwych zhromadnje. Cyrkej steji na Mjasowych wikach wosrjedź města a je po zdaću starša hač [[Serbska cyrkej]] při Žitnych wikach. Wona běše tež sydło tachantskeho kapitla [[Swjaty Pětr|swjateho Pětra]].

== Stawizny ==
Prěnje dopokazane naspomnjenje pochadźa z lěta [[1217]], hačrunjež eksistuje tež starši zapisk wokoło lěta 1000. W lěće 1218 bu prěni raz z kamjenja natwarjena a [[24. junija]] poswjećena. 1456−1463 bu znowa natwarjena w pózdnjogotiskim stilu. Wot bamža [[Benedikt XV.|Benedikta XV.]] dósta w juliju 1921 titul katedralneje cyrkwje. Mjez 1921 a 1980 běše ze sydłom ponowjeneho Mišnjanskeho biskopstwa, kotrež so pak w lěće 1980 do [[Drježdźany|Drježdźan]] přesydli.

== Twarjenje ==
Tachantska cyrkej je žurlowa [[cyrkej]] z třomi resp. štyrjomi łódźemi (štwórta łódź je přitwar w juhu) z pózdnjogotiskimi wjelbami. We hłownej łódźi je syćowy wjelb, w južnej hwězdny. Cyrkwinska łódź je 59 metrow dołha, 30 metrow šěroka a 17 metrow wysoka. Tachantska wěža je 83&nbsp;m wysoka.

== Wosadźe ==
K ewangelskej wosadźe swj. Pětra słušeja protestanća města Budyšina. Katolska wosada měješe w lěće 2016 3.825 čłonow z Budyšina a wokolnych wsow (2015: 3.811). Serbskorěčne kemše wotměwaja so w [[Serbska cyrkej|cyrkwi Našeje lubeje knjenje]].

Do katolskeje tachantskeje wosady słušeja mjez druhim katolscy wobydlerjo [[Dźěžnikecy|Dźěžnikec]], [[Hrubjelčicy|Hrubjelčic]], [[Mnišonc]]a a [[Słona Boršć|Słoneje Boršće]].

== Galerija ==
<gallery>
Bautzen, Dom St Petri 003.JPG|Napohlad ze sewjera
Plan Church St Petri Bautzen 100.jpg|Zakładny rys
Bautzen (Budziszyn) Katedra Św.Piotra (Dom St.Petri) Wnętrze prezbiterium.JPG|Hłowna łódź
View from Dom St. Petri (Bautzen)5.jpg|Wuhlad z wěže na Budyski hród
</gallery>

== Literatura ==
* {{BKD|33|1–58|4|Der Dom St. Peter}} (wobšěrne wopisanje)

==Žorła==
* [https://web.archive.org/web/20160304093742/http://www.dompfarrei-bautzen.de/ki_a02aa.htm Webstrony wosady swj. Pětra] {{ref-hsb}}
* [https://web.archive.org/web/20160119120856/http://www.bautzen.de/default_sorb.asp Webstrony města Budyšina] {{ref-hsb}}
<references />

== Wotkazaj ==
{{Commonscat|Dom St. Petri (Bautzen)|Tachantska cyrkej swj. Pětra}}
* [https://web.archive.org/web/20151102005857/http://www.dompfarrei-bautzen.de/index.html Webstrony katolskeje tachantskeje wosady]

{{Nawiblok
|Cyrkwinski wobwod Budyšin-Kamjenc
|Dekanat Budyšin}}

[[Kategorija:Romsko-katolski cyrkwinski twar]]
[[Kategorija:Ewangelsko-lutherski cyrkwinski twar]]
[[Kategorija:Twarjenje w Budyšinje]]
[[Kategorija:Prěnje naspomnjenje 1217]]
[[Kategorija:Cyrkwinske twarjenje w Budyskim wokrjesu|Tachantska, Budyšin]]
[[Kategorija:Nutřkowne město (Budyšin)]]
[[Kategorija:Kulturny pomnik w Budyskim wokrjesu]]