Pornografija

Francoska karikatura z 19. lětstotka

Pornografija je direktne zwobraznjenje čłowjeskeje seksualnosće resp. splažneho wobchada ze zaměrom, wobhladarja seksualnje rozhorić. Formy zwobrazowanja su předewšěm teksty, zynkonošaki, wobrazy a filmy.

Wopřijeće

„Pornografija“ je ze starogrjekskeho wotwodźene kumštne słowo, kotrež bu zestajene z πόρνη (porne, „kurwa“) a γραφειν (graphein, „pisać“). Z antiki je jenož jedyn přikład za wužiwanje tutoho słowa znaty, a to jako πορνογράφος (pornographos) za awtorja abo molerja, kotryž so po wobsahu zaběra z prostitutkami.

Wopřijeće pornografija w dźensnišim woznamje pochadźa wot němskeho filologa Karla Otfrieda Müller, kotryž pytaše wokoło 1830 so hodźace pomjenowanje za wjacore wuměłske twórby, kiž bě namakał pola wuhrjebowanjow w Pompeji a měješe za jara njehorne. W lěće 1850 wozjewi jendźelsku knihu wo Pompejskich wobrazach a wunjese słowo tak do jendźelšćiny.

Stawizny

Pornografiske zwobraznjenja, tež eksplicitne předstajenja splažnych organow, běchu hižo w starowěku znate. W starym Romje mějachu tajke motiwy na sćěnowych wobrazach, w starej Grjekskej na wazach. Tež w druhich kónčinach swěta ma pornografija dołhu tradiciju, kaž na přikład na keramice w Peruwje abo na starych templach w Indiskej. Moderny koncept pornografije - zwjazany ze zakazanym a z tabuami - hač do wiktorianiskeje doby w 19. lětstotku njeeksistowaše.

• 
  Indiski relief z 2. lětstotka př. Chr. (dźensa w Metropolitan Museum of Art)
• 
  Romska freska w Pompeju, 1. lětstotk po Chr.
• 
  Bóh Jupiter a bohowka Juno (Agostino Carracci; 1557–1602)
• 
  Indiska molowanka (1790, z regiona Kangra)
• 
  Wobraz Petera Fendija (1796–1842)

Mr. Abbot Bitt at Convent, pornografiski krótkofilm z 1920tych lět

Wuwiće nowych medijow wjedźeše hižo bórze k wužiwanju tutych za pornografiski wobsah. Po wunamakanju fotografije w 19. lětstotku běchu to fota z pornografiskimi motiwami, kotrež wostachu w Němskej hišće hač do kónca 1940tych lět zakazane. Z wuwićom filma so rozšěrichu móžnosće pornografije, přez to zo bě wotnětka móžno, zwobraznjeć seksualne jednanja direktnje w žiwych wobrazach. Prěnje pornografiske filmy nastachu w prěnim lětdźesatku 20. lětstotka a so pokazowachu w specielnych „pornowych kinach“. Wuwiće wideokasety w 1970tych lětach wuskutkowaše razantny rozmach pola rozšěrjenja pornografije. Na jednym boku zmóžnjowaše to tuńšu produkciju filmow, na druhim boku priwatny konsum pornografiskich filmow přez wuwiće wideotekow a wideorekorderow.

Cyłkowna pornografiska branža stawaše so w druhej połojcy 20. lětstotka z hospodarskim faktorom, kotryž ma po podaćach britiskeho časopisa The Economist oficialny zdawkowany wobrot wot wjace hač 20 miliardow € wob lěto.

Aktualne wuwiće

Pornografija w interneće

Internet stawaše so po lěće 2000 anonymnosće a nastajnostneho poskićenja dla ze srjedźišćom rozšěrjenja pornografije. Internetowa pornografija so namaka w zakonsce njewěstej conje, dokelž njeda so tam efektiwnje zwoprawdźić škit młodźiny a přesćěhowanje njedowolenych wobsahow, kaž na přikład pornografije z dźěćimi, kotraž je mjeztym skoro wšudźe na swěće zakazana. Pornografiske strony wučinja wulki podźěl cyłkowneje ličby webstronow.

Poskićenje internetoweje pornografije so wuskutkowaše na ličbu wumocowanjow w Zjednoćenych statach mjez 1998 a 2005. Tutón zwisk bě wosebje sylny pola muskich młodostnych w starobje 15-19 lět. Awtor studije ma podhlad, zo staj internetowa pornografija a wumocowanje substitutaj, potajkim to jedne narunanje druheho.

Rozšěrjenje pornografije na webstronach je w Němskej škita młodźiny dla oficialnje zakazane. Někotre strony sej kazaja zapodawanje čisła kreditoweje karty abo personalneho wupokaza, štož pak po němskim prawodawstwu dosahace njeje.

Amaterska pornografija

Z nastaćom tak mjenowaneho Web 2.0 přińdźeše w 2000tych lětach k postupej amaterskeje pornografije, kotraž bu ironisce tež pomjenowana jako Porn 2.0 abo Demokratizacija pornografije. Hač do toho produkowaše so pornografija předewšěm profesionalnje a komercialnje, wotnětka bě pak cyle jednorje móžno, swójske wideja na platformy kaž YouPorn nahrać a swětadaloko rozšěrić. Wužiwanje tych platformow je w Němskej wězo zakazany za małolětnych, njeda so pak kontrolować.

Rozdźělenje

Softporno, erotiske a seksowe filmy

Husto wužiwane wopřijeće „softporno“ njeje eksaktnje definowane. Najbóle wopřijeće woznamjenje to, štož je tež jako erotiske filmy znate, potajkim filmy z relatiwnje naročnym jednanjom a dialogami. Erotiske filmy, kotrež k pornografiji njesłušeja, na přikład stejaty penis abo wotewrjenu waginu zwjetša njepokazaja.

Tak mjenowany seksowy film je filmowa družina, w kotrejž so zwjetša seksualne jednanja předstaja. Na rozdźěl wot hardcore-filmow bu pak splažny akt jenož simulowany a njebuchu splažne organy pokazane. Tuž smědźa so w Němskej tež w telewiziji wusyłać, wšak jenož w nocy.

Hardcore/Porno

Wjerćenje porno-filma režisera Pierre Woodman w Awstralskej

Pod hesłom Hardcore abo Porno rozumi so eksplicitne zwobraznjenje seksualnych aktiwnosćow, při čimž su splažne organy we wotewrjenosći widźomne a hraja tak rjec „hłownu rólu“.

Tematisce sćěhuje wjetšina za heteroseksualny publikum stworjenych hardcore-filmow samsnemu standardnemu programej, kotryž je so poněčim nastał. To wobsahuje ertny wobchad, waginalny wobchad we wšelakorych dźerženjach a skoro přeco skónčnu ejakulaciju mjezwoči, na ćěło abo do huby žonskeje akterki. To so wospjetuje - jeli trjeba - wjacekróć z rozdźělnymi akterami. K tomu často přińdźa analny wobchad a lesbiske seksualne jednanja. Wokoło scenow namaka so druhdy krótke jednanje, kotrež ma pak zwjetša jenož alibi-funkciju.

Filmy ze stajnym jednanjom njejsu wuwzaće, ale tež nic prawidło. W někotrych filmach inscenuja na přikład casting, pozdatne studentske partyje abo orgije w backstage-wobłuku rockowych koncertow. Časte su tež sceny, w kotrychž so muscy akterojo na dróze na žony wobroću a nju k spontanemu seksej „přerěča“. Episody z pornografiskimi zwobraznjenjemi bjez wobłukoweho jednanja woznamjenja so jako Gonzo.

Literatura

Němskorěčna literatura

• Pietro Aretino, Thomas Hettche: Stellungen. Vom Anfang und Ende der Pornografie, Köln 2003, ISBN 978-3-8321-7836-9.
• Bettina Bremme: Sexualität im Zerrspiegel. Die Debatte um Pornographie. Münster 1990.
• Andrea Dworkin: Pornographie. Männer beherrschen Frauen. Frankobrod nad Mohanom 1987, ISBN 3-922670-15-6.
• Werner Faulstich: Die Kultur der Pornographie: Kleine Einführung in Geschichte, Medien, Ästhetik, Markt und Bedeutung. Bardowick: Wissenschaftler-Verlag, 1994, ISBN 3-89153-028-5.
• Johannes Gernert: Generation Porno. Jugend, Sex, Internet. Fackelträger Verlag, Köln 2010. ISBN 978-3-7716-4439-0
• Anton-Andreas Guha: Sexualität und Pornographie: Die organisierte Entmündigung, Frankobrod nad Mohanom 1971.
• Lynn Hunt (wud.): Die Erfindung der Pornographie. Obszönität und die Ursprünge der Moderne, Frankobrod nad Mohanom: Fischer Taschenbuch Verlag, 1994.
• Annette Miersch: Schulmädchenreport – Der deutsche Sexfilm der 70er Jahre. Bertz Verlag, 2003, ISBN 3-929470-12-8.
• Jakob Pastötter: Erotic Home Entertainment und Zivilisationsprozess. Analyse des postindustriellen Phänomens Hardcore-Pornographie, Deutscher Universitäts-Verlag, Wiesbaden 2003, ISBN 3-8244-4534-4
• Dörte Richter: Pornographie oder Pornokratie? Frauenbilder in den Filmen von Catherine Breillat, AVINUS Verlag, Berlin 2004, ISBN 978-3-930064-55-7.
• Corinna Rückert: Die neue Lust der Frauen. Vom entspannten Umgang mit der Pornographie. Rowohlt. Hamburg 2004, ISBN 3-499-61686-6.
• Corinna Rückert: Frauenpornographie – Pornographie von Frauen für Frauen. Eine kulturwissenschaftliche Studie (Dissertation). Peter Lang (Europäischer Verlag der Wissenschaften). Frankobrod nad Mohanom 2002, ISBN 3-631-36630-2.
• Gayle Rubin: Thinking Sex: Notes for a Radical Theory of the Politics of Sexuality. w: Henry Abelove a.dr. (wud.): The Lesbian and Gay Studies Reader, New York (Routledge). 1993. (prěnje wudaće 1984.), němsce „Sex denken. Anmerkungen zu einer radikalen Theorie der sexuellen Politik“ w: Queer denken. Gegen die Ordnung der Sexualität (Queer Studies), wud. Andreas Kraß, Frankobrod nad Mohanom: Suhrkamp, 2003, S. 31–79, ISBN 3-518-12248-7.
• Marcus Schreibauer: Das Pornographieverbot des § 184 StGB: Grundlagen – Tatbestandsprobleme – Reformvorschläge. Roderer. Rězno 1999, ISBN 3-89783-035-3.
• Alice Schwarzer (wud.): PorNO Reihe: EMMA-Sonderband, EMMA Frauenverlags GmbH, Köln 1988.
• Alice Schwarzer (wud.): PorNO. Opfer & Täter. Gegenwehr & Backlash. Verantwortung & Gesetz., EMMA Frauenverlags GmbH, Köln 1994.
• Linda Williams: Hard Core. Macht, Lust und die Traditionen des pornographischen Films, Basel a Frankobrod nad Mohanom: Stroemfeld/Nexus, 1995.
• Dolf Zillmann: Pornografie. In: R. Mangold, P. Forderer, G. Bente (wud.): Lehrbuch der Medienpsychologie. Hogrefe-Verlag für Psychologie, Göttingen-Bern-Toronto-Seattle 2004.
• Philip Siegel: Porno in Deutschland, belleville Verlag, Mnichow 2010, ISBN 3-923646-09-7

Druhorěčna literatura

• Walter Kendrick: Secret Museum: Pornography in Modern Culture, University of California Press, 1997, ISBN 0-520-20729-7.
• Nadine Strossen: Defending Pornography: Free Speech, Sex, and the Fight for Women's Rights., 2. nakład, 2000, New York University Press, ISBN 0-8147-8149-7.
• Wendy McElroy: A Woman's Right to Pornography., 1995, St. Martin's Press, New York, ISBN 0-312-13626-9.
• Ellen Willis: Feminism, Moralism, and Pornography., 1983. In: Ann Snitow, Christine Stansell, and Sharon Thompson (Hrsg.), w: Powers of Desire: The Politics of Sexuality, S. 460–467. New York (Monthly Review Press), ISBN 0-85345-609-7.
• Gayle Rubin: Misguided, Dangerous and Wrong: an Analysis of Anti-Pornography Politics. w: Bad Girls and Dirty Pictures: The Challenge to Reclaim Feminism. Assiter Alison und Carol Avedon (Hrsg.), Boulder, Colorado, Pluto, 1993. 18–40, ISBN 0-7453-0523-7.
• Ann Ferguson, et al.: Forum: The Feminist Sexuality Debates, w Signs: Journal of Women in Culture and Society 10(1), 1984.
• Legs McNeil, Jennifer Osborne and Peter Pavia: The Other Hollywood: The Uncensored Oral History of the Porn Film Industry, Regan Books, 2005, ISBN 0-06-009659-4.
• Robert Stoller: Porn: Myths for the Twentieth Century, Yale UP, nowe wudaće 1993, ISBN 0-300-05092-5.
• Linda Williams (wud.): Porn Studies, B&T, 2004, ISBN 0-8223-3312-0.

Wotkazy

 Commons: Pornografija – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow