Pomoc:Specialne znamješka

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Pomoc

Formatowanje

Su wšelake móžnosće, zo bychu so specialne znamješka zapodali:

  • Zapodaće direktnje z tastaturu (hlej tež Deadkey)
  • Kopěrowanja a zapodaće z tabele znamješkow resp. z naslědnych tabelow
  • Pomočka dźěłoweho systema

Sortěrowanje po funkciji[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Powšitkowne specialne znamješka[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Tu su někotre Specialne znamješka, kotrež su ewentuelnje za dźěło we Wikipediji trěbne:

Znamješko Mjeno
  škitane prózdne znamješko (jendź: non-breaking

space), zadźěwa łamanju linki

[ Róžkata spinka nalěwo
] Róžkata spinka naprawo
* hwěžka, asterisk
wutrobička
& překupski a
¢ unamješko cent
£ punt
¤ Měna
¥ Yen
Euro, Znamješko Euro
§ Paragraf, Znamješko paragrafa
¨ Přezwuk / tremu
© Copyright
Znamješko za njekónčny
ª Zónske znamješko za ordinalne ličbniki (w romanskich rěčach)
¬ Znamješko nic
® Registered-Trademark
¯ Macron
° Stopjeń, Stopnjowe znamješko
± plus/minus
´ Akut
µ Mikro / grjekski pismik My
Znamješko wotstawka
Wuwostajenske dypki
· Dypk w srjedźnej wysokosći (koma w georgšćinje)
¸ cedila
º Muske znamješko za ordinalne ličbniki (w romanskich rěčach)
÷ jendźelske znamješko za diwiziju
zemrěty (hwěžka resp. asterisk „*“ za narodźeny)
muski (alternatiwa: "[[Bild:Blue male symbol.svg|16px]]" ⇒ )
žónski (alternatiwa: "[[Bild:Pink Venus symbol.svg|16px]]" ⇒ )
ß "Wótry" s (Ligatura, z dołheho "s" a "z" w

starym němskim pisanju), wustupi w prěnjotnym woznamje, hdyž na kóncu słowa abo dźělneho słowa dwaj "s" stejetej.

⁰¹²³⁴⁵⁶⁷⁸⁹ wysoko stejene ličby 0–9
₀₁₂₃₄₅₆₇₈₉ hłuboko stajene ličby 0–9
½ poł
¼ štwórć
¾ tři štwórć

Interpunkciske znamješka[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Znamješko Mjeno
lěwe pazorki (Němska, Awstriska)
prawe pazorki (Němska, Awstriska), lěwe pazorki (w jendźelsćinje)
prawe pazorki (w jendźelsćinje)
jednora lěwa pazorka (Němska, Awstriska)
jednora prawa pazorka (Němska, Awstriska), jednora lěwa pazorka

(w jendźelsćinje)

apostrof (w Němčinje), jednora prawa pazorka (w jendźelsćinje)
« lěwa pazorka (Šwicarska), dolěwa pokazowace

guillemety1

» lěwa pazorka (Šwicarska), doprawa pokazowace

guillemety1

jednora lěwa pazorka (Šwicarska); jednore, dolěwa pokazowacy

guillemet1

jednora prawa pazorka (Šwicarska); jednora, doprawa pokazowacy

guillemet1

¡ na hłowu stajeny wuwołak (w španišćinje)
¿ na hłowu stajeny prašak (w španišćinje)
- wjazaca smužka (divis)
škitana wjazaca smužka
minus
ležaca smužka2
  škitana prózdna znamješko

1) Wužiće w Němskej, Awstriskej, Šwicarskej a Francoskej rozdźělne
2) Při wužiwanju we woznamje „hač do“ ležaca smužka bjez mjezoty steji: Budyšin–Drježdźany, 10–11h. Při wužiwanju we woznamje „přećiwo“ ležaca smužka z mjezotu steji: Budissa Budyšin – Energija Choćebuz.

Diakritika[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wulki Mjeno Mały Mjeno
À A z gravisom à a z gravisom
Á A z akutom á a z akutom
 A z cirkumfleksom â a z cirkumfleksom
à A z tildu ã a z tildu
Ä A z přezwukom ä a z přezwukom
Å A z kružkom å a z kružkom
Æ Ligatura AE æ Ligatura ae
Ā A z makronom ā a z makronom
Ç C z cedilu ç c z cedilu
È E z gravisom è e z gravisom
É E z akutom é e z akutom
Ê E z cirkumfleksom ê e z cirkumfleksom
Ë E z tremu ë e z tremu
Ē E z makronom ē e z makronom
Ì I z gravisom ì i z gravisom
Í I z akutom í i z akutom
Î I z cirkumfleksom î i z cirkumfleksom
Ï I z tremu ï i z tremu
Ī I z makronom ī i z makronom
Ñ N z tildu ñ n z tildu
Ò O z gravisom ò o z gravisom
Ó O z akutom ó o z akutom
Ô O z cirkumfleksom ô o z cirkumfleksom
Õ O z tildu õ o z tildu
Ö O z přezwukom ö o z přezwukom
Ø O z nakósnej smužku ø o z nakósnej smužku
Ō O z makronom ō o z makronom
Œ Ligatura OE œ Ligatura oe
Ù U z gravisom ù u z gravisom
Ú U z akutom ú u z akutom
Û U z cirkumfleksom û u z cirkumfleksom
Ũ U z tildu ũ u z tildu
Ü U z přezwukom ü u z přezwukom
Ū U z makronom ū u z makronom
Ÿ Y z tremu ÿ y z tremu

Matematiske znamješka[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Za krótke matematiske formule w běžnym teksće naslědne specialne znamješka k dispoziciji steja. Wariable měli so kursiwnje pisać, potajkim na př. x ∈ A. Wotwodźenki njeměli so z akutom (horjeka naprawo na němskich tastaturach) pisać, ale na jedne z naslědnych wašnjow:

Wuslědk Zapodaće
f′ ''f′''
Jeli prózdne znaješko

naslěduje, je tež ''f' '' móžno.

bzw. z pomocu Pomoc:TeX: <math>f'</math>

Potency dadźa so z tafličku <sup></sup> wutworić, potajkim ''a''<sup>4</sup> za a4.

Komplikowane matematiske formule měli so w TeX pisać. Za nałožowanje hlej Pomoc:TeX.

Znamješko Zapodaće
∫ ∑ ∏ √ − ± ∞ &int; &sum; &prod; &radic; &minus; &plusmn; &infin;
≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥ &asymp; &prop; &equiv; &ne; &le; &ge;
⋅ × · ÷ ⁄ ∂ ′ ″ &sdot; &times; &middot; &divide; &frasl; &part; &prime; &Prime;
∇ ‰ ° ∴ ℵ ø &nabla; &permil; &deg; &there4; &alefsym; &oslash;
∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇ &isin; &notin; &cap; &cup; &sub; &sup; &sube; &supe;
¬ ∧ ∨ ∃ ∀ &not; &and; &or; &exist; &forall;
⇒ ⇔ ⇐ → ↔ ← &rArr; &hArr; &lArr; &rarr; &harr; &larr;
⇑ ⇓ ↑ ↓ &uArr; &dArr; &uarr; &darr;
α β γ δ ε ζ &alpha; &beta; &gamma; &delta; &epsilon; &zeta;
η θ ι κ λ μ ν &eta; &theta; &iota; &kappa; &lambda; &mu; &nu;
ξ ο π ρ σ ς &xi; &omicron; &pi; &rho; &sigma; &sigmaf;
τ υ φ χ ψ ω &tau; &upsilon; &phi; &chi; &psi; &omega;
Γ Δ Θ Λ Ξ Π &Gamma; &Delta; &Theta; &Lambda; &Xi; &Pi;
Σ Φ Ψ Ω &Sigma; &Phi; &Psi; &Omega;

Unicode naslědne znamješka za wysoko a hłuboko stajene cyfry a symbole wobsahuje.Dokelž pak te we wjele wobhladowakach zwobraznjenske problemy zawinuja, měli te so jenož we wuwzaćnych padach wužić. Wuwzaće: Wysoke stajene cyfry 1, 2 a 3 (¹ ² ³), na přikład za zwobraznjenje měrjenskich jednotkow kaž a podobne.

Wysokostajenje
⁰ ⁱ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ⁺ ⁻ ⁼ ⁽ ⁾ ⁿ &#8304; &#8305; &#185; &#178; &#179; &#8308; &#8309; &#8310; &#8311; &#8312; &#8313; &#8314; &#8315; &#8316; &#8317; &#8318; &#8319;
Hłubokostajenje
₀ ₁ ₂ ₃ ₄ ₅ ₆ ₇ ₈ ₉ ₊ ₋ ₌ ₍ ₎ &#8320; &#8321; &#8322; &#8323; &#8324; &#8325; &#8326; &#8327; &#8328; &#8329; &#8330; &#8331; &#8332; &#8333; &#8334;

Specialne znamješka z cuzych rěčow[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Za mjezynarodne nastawki je z wašnjom wotpowědne zapřijeće w originalnym pisanju wužiwać, chibazo nastupa njełaćonske pismo. Ale tež w druhim padźe měło so mjeno w originalnym pismje w spinkach za mjenom nastawka pisać. Wužiwanje specialnych znamješkow w mjenach nastawkow Wikipedija:Mjenowe konwencije rjaduja.

Čěšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Á A z akutom á a z akutom
Č C z hóčku č c z hóčku
Ď D z hóčku ď d z hóčku
É E z akutom é e z akutom
Ě E z hóčku; ženje na spočatku słowa ě e z hóčku; ženje na spočatku słowa
Í I z akutom í i z akutom
Ň N z hóčku ň n z hóčku
Ó O z akutom ó o z akutom
Ř R z hóčku ř r z hóčku
Š S z hóčku š s z hóčku
Ť T z hóčku ť t z hóčku
Ú U z akutom; jenož na spočatku słowa *) ú u z akutom; jenož na spočatku słowa *)
Ů U z kružkom; ženje na spočatku słowa ů u z kružkom; ženje na spočatku słowa
Ý Y z akutom ý y z akutom
Ž Z z hóčku ž z z hóčku
     *) Nimo za prefiksami a pola zestajenych słowow

Danšćina/Norwegšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Mały pismik Wulki pismik Mjeno
å Å A z małym o nad tym
æ Æ Ligatura A-E
ø Ø O z diagonalnej smužku

Egyptowske hieroglyfy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Hlej Hieroglyfy.


Esperanto[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ĉ C z cirkumfleksom ĉ c z cirkumfleksom
Ĝ G z cirkumfleksom ĝ g z cirkumfleksom
Ĥ H z cirkumfleksom ĥ h z cirkumfleksom
Ĵ J z cirkumfleksom ĵ j z cirkumfleksom
Ŝ S z cirkumfleksom ŝ s z cirkumfleksom
Ŭ U z Breve ŭ u z Breve

Estišćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ä A z přezwukom ä a z přezwukom
Ö O z přezwukom ö o z přezwukom
Õ O z tildu õ o z tildu
Š S z hóčku š s z hóčku
Ü U z přezwukom ü u z přezwukom
Ž Z z hóčku ž z z hóčku

Přispomnjenka: Š,š und Ž,ž jenož w słowach, kotrež z druhich rěčow pochadźeja.

Ferejšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Mały pismik Wulki pismik Mjeno
á Á A z akutom
ð Ð "Edd" (njezaměń to z chorwatskim D z prěčnej smužku)
í Í I z akutom
ó Ó O z akutom
ú Ú U z akutom
ý Ý Y z akutom
æ Æ Ligatura A-E
ø Ø O z diagonalnej smužku

Přispomnjenka: ø,Ø hodźi so tež z ö,Ö pisać, štož wšak zrědka wustupuje a husto jenož swjatočnym resp. starožitnym zwisku.

Grjekšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Α α alfa
Ά ά přizwukowane alfa
Β β Beta
Γ γ Gamma
Δ δ Delta
Ε ε Epsilon
Έ έ přizwukowane epsilon
Ζ ζ Zeta
Η η Eta
Ή ή přizwukowane eta
Θ θ Theta
Ι ι Iota
Ί ί přizwukowane iota
Ϊ ϊ Iota z tremu
  ΐ přizwukowane iota z tremu
Κ κ Kappa
Λ λ Lambda
Μ μ My
Ν ν Ny
Ξ ξ Xi
Ο (nic hornjoserbske O!) ο (nic hornjoserbske o!) Omikron
Ό ό přizwukowane omikron
Π π Pi
Ρ ρ Rho
Σ σ Sigma
  ς kónčne sigma
Τ τ Tau
Υ υ Ypsilon
Ϋ ϋ Ypsilon z tremu
Ύ ύ přizwukowane Ypsilon
  ΰ přizwukowane Ypsilon z tremu
Φ φ Phi  
Χ χ Chi
Ψ ψ Psi
Ω ω Omega
Ώ ώ přizwukowane Omega
  ; grjekski prašak (nic semikolon!)
  · Kolon (grjekski wysoki dypk)

Dospołna tabela wšěch polyzonskich pismikow namakaš w nastawku Polytonska ortografija.

Hebrejšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

א Aleph
ב Beth
ג Gimel)
ד Daleth
ה He
ו Waw
ז Zajin
ח Chet
ט Tet
י Jod
ך Kónčne Kaph
כ Kaph
ל Lamed
ם Kónčne Mem
מ Mem
ן Kónčne Nun
נ Nun
ס Samech
ע Ajin
ף Kónčne Pe
פ Pe
ץ Kónčne Tzade
צ Tzade
ק Koph
ר Reš
ש Sin / Šin
ת Taw


Chorwatšćina/Serbišćina/Bosnišćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Č C z hóčku č c z hóčku
Ć C z akutom ć c z akutom
Đ D z prěčnej smužku (smě so w padźe typografiskich

problemow tež přez Dj narunać)
njezaměń to z islandskim Eth

đ d z prěčnej smužku (smě so w padźe typografiskich problemow tež

přez dj narunać)

Š S z hóčku š s z hóčku
Ž Z z hóčku ž z z hóčku


Islandšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Mały pismik Wulki pismik Mjeno
ð Ð Eth (njezaměń to z chorwatskim D z prěčnej smužku)
þ Þ Thorn
æ Æ Ligatura A-E

Letišćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ā A z makronom ā a z makronom
Č C z hóčku č c z hóčku
Ē E z makronom ē e z makronom
Ģ G z cedilu unten ģ g z cedilu oben
Ī I z makronom ī i z makronom
Ķ K z cedilu unten ķ k z cedilu unten
Ļ L z cedilu unten ļ l z cedilu unten
Ņ N z cedilu unten ņ n z cedilu unten
Š S z hóčku š s z hóčku
Ū U z makronom ū u z makronom
Ž Z z hóčku ž z z hóčku

Litawšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ą A z ogonkom ą a z ogonkom
Č C z hóčku č c z hóčku
Ė E z dypkom ė e z dypkom
Ę E z ogonkom ę e z ogonkom
Į I z ogonkom į i z ogonkom
Š S z hóčku š s z hóčku
Ū U z makronom ū u z makronom
Ų U z ogonkom ų u z ogonkom
Ž Z z hóčku ž z z hóčku

Luxemburgšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ä A z tremu ä a z tremu
Ë E z tremu ë e z tremu
É E z akutom é e z akutom

Madźaršćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Á A z akutom á a z akutom
É E z akutom é e z akutom
Í I z akutom í i z akutom
Ó O z akutom ó o z akutom
Ö O z přezwukom ö o z přezwukom
Ő O z dwójnym akutom ő o z dwójnym akutom
Ú U z akutom ú u z akutom
Ü U z přezwukom ü u z přezwukom
Ű U z dwójnym akutom ű u z dwójnym akutom


Nižozemšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

É E z akutom é e z akutom
Ë E z tremu ë e z tremu
Ï I z tremu ï i z tremu
IJ IJ (Ligatura) ij ij (Ligatura)
Ó O z akutom ó o z akutom
Ÿ Y z tremu) ÿ y z tremu)

Přispomnjenka: Hdys a hdys so Ÿ abo Y město IJ pisa, resp. ÿ abo y město ij, dokelž ij we wjele pisanskich pismach kaž ÿ wupada. Wobě warianće Y poprawom w nižozemšćinje njejstej, nimo w cuzych słowach. Jeli wobě ligaturje IJ a ij pobrachujetej, móža IJ a ij tej narunać (nic wšak Ij!), štož so předewšěm na flamskim rěčnym teritoriju Belgiskeje stawa.

Pólšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ą A z ogonkom ą a z ogonkom
Ć C z akutom ć c z akutom
Ę E z ogonkom ę e z ogonkom
Ł L ze smužku ł l ze smužku
Ń N z akutom ń n z akutom
Ó O z akutom ó o z akutom
Ś S z akutom ś s z akutom
Ź Z z akutom ź z z akutom
Ż Z z dypkom ż z z dypkom

Rumunšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Z. Mjeno Z. Mjeno
lěwa pazorka prawa pazorka
« lěwa pazorka2 » prawa pazorka2
- wjazaca smužka ležaca smužka
Ă A z Breve ă a z Breve
 A z cirkumfleksom â a z cirkumfleksom
Î I z cirkumfleksom î i z cirkumfleksom
Ș S z koma deleka ș s z koma deleka
Ț T z koma deleka ț t z koma deleka

Přispomnjenka: Husto so město poslednich štyrjoch znamječkow z koma wersiju z cedilu wužiwa (na př. tež w rumunskej Wikipediji http://ro.wikipedia.org):

Z. Bezeichnung Z. Bezeichnung
Ş S z cedilu ş s z cedilu
Ţ T z cedilu ţ t z cedilu

Słowakšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Á A z akutom á a z akutom
Ä A z přezwukom ä a z přezwukom
Č C z hóčku č c z hóčku
Ď D z hóčku ď d z hóčku
É E z akutom é e z akutom
Í I z akutom í i z akutom
Ľ L z hóčku ľ l z hóčku
Ĺ L z akutom ĺ l z akutom
Ň N z hóčku ň n z hóčku
Ó O z akutom ó o z akutom
Ô O z Cirkumfleks ô o z Cirkumfleks
Ŕ R z akutom ŕ r z akutom
Š S z hóčku š s z hóčku
Ť T z hóčku ť t z hóčku
Ú U z akutom ú u z akutom
Ý Y z akutom ý y z akutom
Ž Z z hóčku ž z z hóčku

Słowjenšćina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Č C z hóčku č c z hóčku
Š S z hóčku š s z hóčku
Ž Z z hóčku ž z z hóčku

Turkowske rěče[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 A z cirkumfleksom (ia) â a z cirkumfleksom (ia)
Ä Ä (jenož Kasachšćina a Turkmenšćina) ä ä (jenožnur Kasachšćina a Turkmenišćina)
Ə kaž Ä wurěkowany (jenož Azerbajdźanšćina) ə kaž ä wurěkowany (jenož Azerbajdźanšćina)
Ç C z cedilu ç c z cedilu
Ğ G z Breve ğ g z Breve
G‘ G z okinu (jenož Uzbekšćina) g‘ g z okinu (jenož Uzbekšćina)
Î I z cirkumfleksom (yı) î i z cirkumfleksom (yı)
İ I z dypkom i
I I bjez dypka ı i bjez dypka
Ñ N z tildu (jenož Kasachšćina a Kigizišćina) ñ n z tildu (jenož Kasachšćina a Kigizišćina)
Ň N z hóčku (jenož Turkmenšćina) ň n z hóčku (jenož Turkmenšćina)
Ö O z tremu ö o z tremu
O‘ O z okinu (jenož Uzbekšćina) o‘ o z okinu (jenož Uzbekšćina)
Ş S z cedilu ş s z cedilu
Û U z cirkumfleksom û u z cirkumfleksom
Ü U z tremu ü u z tremu
Ý Y z akutom (jenož Turkmenšćina) ý y z akutom (jenož Turkmenšćina)
Ž Z z hóčku (jenož Turkmenšćina) ž z z hóčku (jenož Turkmenšćina)
' Apostrof (jenož Uzbekšćina)


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije