K wobsahej skočić

Mjedwjedźe

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Mjedwjedźe
Bruny mjedwjedź (Ursus arctos)
systematika
domena Eukaryoty
swět Zwěrina
rjadownja: Cycaki (Mammalia)
podrjadownja: (Eutheria)
nadrjad: Laurasiatheria
rjad: Rubježne zwěrjata (Carnivora)
nadswójba: (Canoidea)
swójba: Mjedwjedźe
wědomostne mjeno
Ursidae
Fischer (1817)
rozšěrjenišćo
Orientaciska mapa dosaha wustupowanja mjedwjedźow
Wobdźěłać
p  d  w

Mjedwjedźe (Ursidae) su cycakowa swójba z porjada rubježnych zwěrjatow (Carnivora). K swójbje słuša 8 družinow.

Mjedwjedźe su rubježne zwěrjata, kotrež docpěja dołhosć wot něhdźe 1 m hač do nimale 3 m. Sančki su mjeńše hač sancy. Ćěło je masiwny, ale nohi su relatiwnje krótke a jara sylne. Jich wopuš je jara krótki a tohodla lědma widźomny. Mjedwjedźe maja małke wóčki a małke, kulojte wuši. Jich koža je dołha a wiwlata. Pjeć palcow njese dołhe pazory.

Mjedwjedźe su wšožrački, z wuwzaćom wulkeho pandy.

Traće nošnosće docpěje něhdźe 6 hač do 9 měsacow, z wuwzaćom malajiskeho mjedwjedźa (96 dnjow). Młodźata so jara małke porodźa z wažu mjez 230 a 450 g. Wone so 1 hač 1,5 lět cycaja a w starobje wot 2 hač 3 lět maćerju wopušća. W starobje wot 2,5 hač 5 lět bywaja ródnje zrałe.

Rozšěrjenje a žiwjenski rum

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wone su žiwe w lěsach, tundrach a połpušćinach Eurazije a sewjerneje Ameriki. Tam su wodnjo, w switanju abo směrkanju aktiwne. Jich rewěry su wulke. Jich lěhančko je w sam twarjenych twarach, pod wuwrótom, w skalnych jamach abo w hustym podrosće.

Po nowšich žórłach čerwjeny panda (Ailurus fulgens) so nětko do swójskeje swójby zarjaduje. W někotrych žórłach słuša k swójbje barikow (Procyonidae) abo hromadu z wulkim panda k swójbje (Ailuridae).

  1. 1,0 1,1 Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 26, pod hesłom Baribal.
  2. Helmut Jenč, Anja Pohončowa, Jana Šołćina: Němsko-hornjoserbski słownik noweje leksiki. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2006, ISBN 3-7420-2012-9, str. 89, pod hesłom Kragenbär.
  • Wolfgang Puschmann (wud.): BI-Lexikon Zootiere. VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989., strona 30 (němsce)
  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 1. zwjazk, ISBN 3-411-12013-4, strona 81 (němsce)
Commons
Commons


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije