Běły mjedwjedź
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Běły mjedwjedź (Ursus maritimus) | |||||||||||||||||||||||||||||
| systematika | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| domena | Eukaryoty | ||||||||||||||||||||||||||||
| swět | Zwěrina | ||||||||||||||||||||||||||||
| rjad: | Rubježne zwěrjata (Carnivora) | ||||||||||||||||||||||||||||
| nadswójba: | (Canoidea) | ||||||||||||||||||||||||||||
| swójba: | (Ursidae) | ||||||||||||||||||||||||||||
| ród: | (Ursus) | ||||||||||||||||||||||||||||
| družina | Běły mjedwjedź[1][2] | ||||||||||||||||||||||||||||
| wědomostne mjeno | |||||||||||||||||||||||||||||
| Ursus maritimus | |||||||||||||||||||||||||||||
| Phipps (1774) | |||||||||||||||||||||||||||||
| Škitny status | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| rozšěrjenišćo | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Rozšěrjenje běłeho mjedwjedźa | |||||||||||||||||||||||||||||
.gif){kind=small}
Běły mjedwjedź[1][2] (tež polarny mjedwjedź, Ursus maritimus) je najwjetša družina mjedwjedźow. W někotrych žórłach je swójskemu rodej (Thalarctos) zarjadowany a tam ma wědomostne mjeno Thalarctos maritimus.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Běły mjedwjedź docpěje wysokosć wot hač do 1,6 m, dołhosć ćěła wot 1,8 m (sančki) hač 2,5 m (sancy). Sancy maja 400–600 kg, sančki 300–400 kg. Hłowa je relatiwnje małka a wuska. Wuši stej napadnje krótkej a skulojćenej. Koža je husta a běła hač nažołć běła. Ma krótke płuwanske kože mjez palcami.
Žerje předewšěm mjaso wot ćulenjow, w lěće tež je wšožračk. Za hońtwow ćulenjow daloke pućuje.
Młodźata so w sněhowej jamje porodźa a maja wažu wot jenož 600 g. Po 4 měsacach sančka z młodźatami jamu wopušći.
Rozšěrjenje a žiwjenski rum
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Tuta družina mjedwjedźa je typiska za sewjerne polarne kónčiny. Wón je žiwy w Grönlandskej, na sewjernym pobrjoze Sewjernej Ameriki a Aziji. Na wšitkich tutych teritorijach je škitany a jeho hońtwa so kontroluje. Ma so za to, zo je žiwych něhdźe 40 000 tutych mjedwjedźow.
Wažne kajkosće
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]| Wažne fakty wo běłym mjedwjedźu | |
|---|---|
| wysokosć při zahriwach: | 1,5 m |
| wysokosć wupřestrěwajo: | 2,4-3,3 m |
| dołhosć: | hač 2,5 m |
| waha: | sanc 400-600 kg sančka 300-400 kg |
| splažna zrałosć: | w 3. hač 5. lěće |
| porowanski čas: | skónc měrca hač spočatka junija |
| nošnosć: | 7-8 měsacow |
| ličba potomcow: | zwjetša 2 |
| přestrjeń rozšěrjenja: | w Arktisy |
| zadźerženje: | samotar, druhdy so zeskupi při žratwje |
| pica: | zwjetša ćuleń, mjaso kadawrow, w lěće samo rostliny |
| žiwjenski čas: | njeznata |
| přiwuzne družiny: | kodiakowy mjedwjedź |
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 261, pod hesłom mjedwjedź.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Eisbär
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Wolfgang Puschmann (wud.): BI-Lexikon Zootiere. VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989., stronje 85-86, z wědomostnym mjenom Thalarctos maritimus (němsce)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12013-4, strona 183, z wědomostnym mjenom Ursus maritimus (němsce)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
