Himalajaska cedra
| |
| Himalajska cedra (Cedrus deodara) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| podwotrjad: | Symjeńcy (Spermatophytina) |
| rjadownja: | Jehlinaki (Coniferopsida) |
| rjad: | Konifery (Coniferales) |
| swójba: | Chójnowe rostliny (Pinaceae) |
| ród: | Cedra[1][2] (Cedrus) |
| družina: | Himalajaska cedra |
| wědomostne mjeno | |
| Cedrus deodara | |
| (D. Don) G. Don | |
Himalajaska cedra (Cedrus deodara) je štom ze swójby chójnowych rostlinow (Pinaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Himalajaska cedra je štom, kotryž dźiwje docpěwa wysokosć wot 60 m. Młode štomy spěšnje rostu. Wona je ze wšěch cedrow najbóle čućiwa přećiwo zmjerzkej.
Króna je kehelojta, při čimž wjerškowy wurostk je nygacy.
Wšě hałuzy njesu přewisowace kónčki.
Jehły
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Zelene abo módrozelene jehły docpěwaja dołhosć wot hač do 6 cm a steja po dwacećoch hač po třicećoch rozetojće na krótkich wurostkach, ale šrubojće na dołhich wurostkach.
Hable
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Hable su zrunane, tonojte a docpěwaja dołhosć wot 8 hač do 12 cm. Jich kónčk je tupo-jejkojty. Na spočatku su namódry šědźiwiznojte, pozdźišo čerwjenobrunje.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wona so hodźa jenož regionach z miłych zymach a při wysokej włóžnosću powětra bjez problemow kultiwować.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w zapadnej Himalaje, hdźež we wysokosćach wot 1000 hač do 4000 m wustupuje. Ale bu tam nimale wutupjena.
W Europje so často jako pyšne drjewa w parkach a w zahrodach plahuje.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Noty
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 59.
- ↑ W internetowym słowniku: Zeder
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 217 (němsce)
- Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 78, jako podobna družina Himalaja-Zeder (Cedrus deodara) pod hesłom Atlas-Zeder (Cedrus atlantica) (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)