K wobsahej skočić

Helmut Faska

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Helmut Faska (* 8. apryla 1932 we Wuježku; † 15. januara 2024 we Wojerecach) bě hornjoserbski rěčespytnik a sobuawtor Serbskeho rěčneho atlasa. Wot 1990 hač do jeho rozpušćenja a załoženja Serbskeho instituta bě Faska direktor Instituta za serbski ludospyt.

Žiwjenje a skutkowanje

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Faska pochadźeše ze serbskeho staršiskeho domu. Po Druhej swětowej wójnje słušeše do skupiny młodych Serbow, kotřiž dóstachu wukubłanje w čěskimaj gymnazijomaj we Warnoćicach a Čěskej Lipje. 1951 zakónči šulu w prěnim maturitnym lětniku na Serbskej wyšej šuli w Budyšinje. Tam dźěłaše potom dwě lěće jako wučer za serbšćinu a sport. Po tym studowaše slawistiku (serbšćinu a pólšćinu) na Karla Marxowej uniwersiće Lipsk. Po zakónčenju studija bě lěto dołho stipendiat na Uniwersiće Lomonosowa w Moskwje.

W lěće 1958 sta so Helmut Faska z wědomostnym sobudźěłaćerjom w Instituće za serbski ludospyt w Budyšinje. Swój promociski spis wo Wětošowskej narěči předpołoži 1963 na Lipšćanskej uniwersiće. W Budyšinje dźěłaše na zestajenju Serbskeho rěčneho atlasa (15 zwjazkow, 1965–1996), bě awtor pjeć zwjazkow a sobuawtor (z Fridom Michałkom a Helmutom Jenčom) dalšich dźesać zwjazkow. Dalše wuznamne wozjewjenje woneho časa je hromadźe z Michałkom zestajena Gramatika hornjoserbskeje spisowneje rěče přitomnosće (1981). W lěće 1969 bu Faska woleny za předsydu Hornjoserbskeje rěčneje komisije. Jako hódnoćenje swojeho wědomostneho dźěła dósta Faska 1984 Myto Ćišinskeho.

1988 bu Faska na profesora powołany a přewza nimo slědźenja tež wučbu. Sobudźěłaćerjo Instituta za serbski ludospyt wuzwolichu Fasku za čas přewróta 1990 za noweho direktora, po tym zo bě do toho hižo lěta dołho rěčespytny wotrjad nawjedował. Wón bě 1992 załoženski direktor z tutoho instituta wušłeho Serbskeho instituta.

Helmut Faska bě čłon Mjezynarodneho komiteja slawistow (zarjadowar Mjezynarodnych kongresow slawistow), je sobu dźěłał na najwšelakorišich mjezynarodnych projektach a bě sobuawtor wšosłowjanskeho rěčneho atlasa. Wón rěčeše nimale wšitke słowjanske rěče běžnje.

Faska bydleše w Komorowje pola Rakec. Ze swojej mandźelskej, serbskej ludowědnicu Hanku Fascynej (rodź. Elic), měještaj synow Tomaša (* 1961) a Pětra (* 1964).

Spisy

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
  • Grammatik der obersorbischen Schriftsprache der Gegenwart, Gramatika hornjoserbskeje spisoweje rěče přitomnosće, Bautzen 1981

Wotkazaj

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije