Frizišćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Friziske rěče su skupina třoch přiwuznych zapadogermanskich rěčow, kotrež so powšitkownje tež jenož jako frizišćina pomjenuja. Rěče nałožuje etniska skupina Frizow, kotřiž su při pobrjohu Sewjerneho morja na teritorijach Nižozemskeje, Němskeje a Danskeje žiwi. Friziske rěče su z jendźelšćinu blisko přiwuzne.

Něhdyši a dźensniši friziski rěčny teritorij

Friziske rěče wopřimaja:

Saterfrizišćina je zdobom posledni powostank wuchodofriziskeje rěče, kotraž je so we Wuchodnej Friziskej hižo dawno zhubiła. Rozšćěpjenje do tych třoch rěčnych hałuzow nasta hižo w srjedźowěku. Dokelž su friziske rěče jara rozdźělne, rěča rěčespytnicy skerje wo skupinje friziskich rěčow město jedneje friziskeje rěče.

Mjezy zapadogermanskimi rěčemi słuša frizišćina hromadźe z jendźelšćinu a delnjoněmčinu k podskupinje sewjeromórskich germanskich rěčow. Wosebje z jendźelšćinu ma frizišćina wjele zhromadnosćow:

zapadofrizisce jendźelsce nižozemsce němsce
dei day dag Tag Wuwiće originalneho *g do /j/ na kóncu złóžki
rein rain regen Regen
wei way weg Weg
neil nail nagel Nagel
tsjerke church kerk Kirche Wuwiće originalneho *k do /tʃ/ abo /ts/ před prědkownymi wokalemi
tsiis cheese kaas Käse
tsjef chaff kaf Kaff

Dalša wosebitosć je spadnjenje formow akuzatiwa a datiwa pola pronomenow: frizisce my, jendźelsce me, delnjoněmsce mi, ale (wysoko)němsce mich/mir a islandsce mig/mér.

Žórle[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Horst Haider Munske; Nils Århammar: Handbuch des Friesischen / Handbook of Frisian Studies. Niemeyer, Tübingen 2001, ISBN 3-484-73048-X.
  • Bo Sjölin: Einführung ins Friesische. Metzler, Stuttgart 1969, ISBN 3-476-10086-3.
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije