Frizišćina
Friziske rěče su skupina třoch přiwuznych zapadogermanskich rěčow, kotrež so powšitkownje tež jenož jako frizišćina pomjenuja. Rěče nałožuje etniska skupina Frizow, kotřiž su při pobrjohu Sewjerneho morja na teritorijach Nižozemskeje, Němskeje a Danskeje žiwi. Friziske rěče su z jendźelšćinu blisko přiwuzne.
Friziske rěče wopřimaja:
Saterfrizišćina je zdobom posledni powostank wuchodofriziskeje rěče, kotraž je so we Wuchodnej Friziskej hižo dawno zhubiła. Rozšćěpjenje do tych třoch rěčnych hałuzow nasta hižo w srjedźowěku. Dokelž su friziske rěče jara rozdźělne, rěča rěčespytnicy skerje wo skupinje friziskich rěčow město jedneje friziskeje rěče.
Mjezy zapadogermanskimi rěčemi słuša frizišćina hromadźe z jendźelšćinu a delnjoněmčinu k podskupinje sewjeromórskich germanskich rěčow. Wosebje z jendźelšćinu ma frizišćina wjele zhromadnosćow:
| zapadofrizisce | jendźelsce | nižozemsce | němsce | |
|---|---|---|---|---|
| dei | day | dag | Tag | Wuwiće originalneho *g do /j/ na kóncu złóžki |
| rein | rain | regen | Regen | |
| wei | way | weg | Weg | |
| neil | nail | nagel | Nagel | |
| tsjerke | church | kerk | Kirche | Wuwiće originalneho *k do /tʃ/ abo /ts/ před prědkownymi wokalemi |
| tsiis | cheese | kaas | Käse | |
| tsjef | chaff | kaf | Kaff |
Dalša wosebitosć je spadnjenje formow akuzatiwa a datiwa pola pronomenow: frizisce my, jendźelsce me, delnjoněmsce mi, ale (wysoko)němsce mich/mir a islandsce mig/mér.
Žórle
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Horst Haider Munske; Nils Århammar: Handbuch des Friesischen / Handbook of Frisian Studies. Niemeyer, Tübingen 2001, ISBN 3-484-73048-X.
- Bo Sjölin: Einführung ins Friesische. Metzler, Stuttgart 1969, ISBN 3-476-10086-3.