Bruny mjedwjedź
Napohlad
Bruny mjedwjedź (Ursus arctos) | |
systematika | |
---|---|
domena | Eukaryoty |
swět | Zwěrina |
rjad: | Rubježne zwěrjata (Carnivora) |
swójba: | Mjedwjedźe (Ursidae) |
ród: | (Ursus) |
družina | Bruny mjedwjedź |
wědomostne mjeno | |
Ursus arctos | |
Linnaeus (1758) | |
rozšěrjenišćo | |
Rozšěrjenje bruneho mjedwjedźa | |
Bruny mjedwjedź (Ursus arctos) je družina mjedwjedźow (Ursidae), kotryž waži wot 105 do hač do 780 kg.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Bruny mjedwjedź docpěje we wuchodźe wjetši wulkosć hač w zapadźe. Jeho wulkosć a waža wot poddružiny wotwisuje.
Rozšěrjenje a poddružiny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Družina we wjacorych poddružinach w dźělach Eurazije a sewjerneje Ameriki wustupuje, při čimž we wuchodnej a juhowuchodnej Europje, w Skandinawiskej, na Pyrenejach a juhozapadnej Španiskej wustupuje. Wón bě prěnjotnje w cyłej sewjernej Americe, Europje a Aziji domjacy.
- U. a. arctos (němsce Europäische Braunbär) bě prjedy tež w srjedźnej Europje domjacy, ale nětko jenož w sewjernej Skandinawiskej, wuchodnej Europje, w Pyrenejach a Karpatach wustupuje. Wón docpěje dołhosć wot 1,70 hač do 2,50 m a wažu wot 105 hač do 400 kg. To je najmjeńša poddružina.
- U. a. beringianus (němsce Kamtschatkabär) je ćmowobruny a žiwy w Kamčatce a sewjerowuchodnej Aziji.
- U. a. californicus
- U. a. gyas
- U. a. horribilis (němsce Grizzlybär) je blědźe brunožołty hač slěbrošěry abo samo nimale čorny. Wón je w horach Montany domjacy, ale pak bě tež zapadnej Americe domjacy. Wón docpěje dołhosć wot hač do 2,3 m. Jeho waža móže wjace hač 350 kg docpěć.
- U. a. isabellinus
- U. a. jeniseensis
- U. a. lasiotus
- U. a. meridionalis
- U. a. middendorffi (němsce Kodiakbär, Alaskabär) je zwjetša swětłobruny a najwjetši mjedwjedź na swěće. Wón docpěje dołhosć wot hač do 3 m, wysokosć ramjenjow wot 1,20 m a wažu wot 780 kg. Jeho wobstatk je wohroženy. Wón je na kupje lodoweho morja Kodiak a w regionach Alaskeje domjacy.
- U. a. pervagor
- U. a. pruinonsus
- U. a. syriacus (němsce Syrischer Braunbär) předewšěm w połpušćinach wustupuje.
- † U. a. crowtheri
- † U. a. nelsoni
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Wolfgang Puschmann (wud.): BI-Lexikon Zootiere. VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989. , strona 55 (němsce)
- Karl-Heinz Ahlheim, Dipl.-Biol. Franziska Liebisch, Dipl.-Biol. Elke Thuy: Meyers Taschenlexikon Biologie. In 3 Bänden. 1. zwjazk, Bibliographisches Institut ’ F.A. Brockhaus AG, Mannheim, Leipzig, Wien, Zürich 1994, ISBN 3-411-12013-4. , strony 21 (Alaskabär), 125 (Braunbär), 202 (Eurasischer Braunbär), 300 (Grizzlybär) (němsce)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]