Běła brěza

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Běła brěza
Běła brěza (Betula pendula)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
rjad: (Fagales)
swójba: Brězowe rostliny (Betulaceae)
podswójba: Betuloideae
ród: Brěza[1][2] (Betula)
družina: Běła brěza
wědomostne mjeno
Betula pendula
Roth
Wobdźěłać
p  d  w

Běła brěza (Betula pendula; syn.: B. alba, B. verrucosa) je štom ze brězowych rostlinow (Betulaceae). Dalše serbske mjeno je suchopódna brěza.

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Běła brěza je zhorbjeny hač přewisowacy štom, kotryž docpěje wysokosć wot 25 (20-30) m.

Skora je běła, hładka a ma papjeroćeńke worštki. Hałuzy su zhibnjene.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su njekosmate, třiróžkate abo rutojte, docpěja dołhosć wot 3 hač 7 cm.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot apryla hač meje. Muske wurlički docpěja dołhosć wot 3 hač 6 (10) cm. Žónske wurlički docpěwaja dołhosć wot 1,5 hač 3 cm.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Małke worjechowe płody maja dwě, 2 šěrokej přewidnej křidlešce, kotrež su 2- hač 3-króćne tak šěroke kaž worjech.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w swětłych, lisćowych a jehlinowych lěsach, na suchich pastwach, holach a pustych płoninach. Preferuje skerje małobazowe, zwjetša suche, kisałe pódy z niskim podźělom na wutkach.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w sewjernej Europje rozšěrjena.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Sorty[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Sorta 'Youngii' docpěwa wysokosć wot 6 m, pomału rosće a njese wisace hałuzy. Jeje nazymske barbjenje je žołte.
  • Sorta 'Purpurea' docpěwa wysokosć wot hač do 10 cm a šěrokosć wot hač do 5 m. Jeje łopjena su ćmowočerwjene hač čerwjene.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 53.
  2. W internetowym słowniku: Birke

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 139 (němsce)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 434 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 400 (němsce)
  • Throll: Was blüht im Garten? 1000 Pflanzen Pflege Merkmale Sorten, ISBN 978-3-440-11331-8, strona 17 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije