Krytosymjenjak

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Krytosymjenjak
(Lilium carniolicum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
wotrjad: Žiłkowe rostliny (Tracheophyta)
podwotrjad: Symjeńcy (Spermatophytina)
rjadownja: Krytosymjenjak[1]
wědomostne mjeno
Magnoliopsida
Brongn.
Wobdźěłać
p  d  w
Žiwjenski cyklus

Krytosymjenjak (Magnoliopsida, prjedy Angiospermae[1] abo Magnoliophyta) je najwjetša klasa z podwotrjada symjeńcow (Spermatophytina).

Jeho symjenišćo so přeco w płódniku zawěra. Tutón so při zrałoće do płoda přetworjuje, při čimž so dalše dźěle kćenja móžeja wobdźělować.

Systematika[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Krytosymjenjaki su z něhdźe 250.000 znatymi družinami rostlinska skupina z najwjetšimi družinami. W času jich systematiska pozicija znutřka symjeńcow a jich pochad přeco hišće předmjet wědomostnych debatow, je so jich znutřkowna systematika nic naposledku přez dźěło Angiosperm Phylogeny Group (APG) z 1990. lět stabilizowała. Tu přestajowana systematika bazuje na w oktobrje 2009 předstajenej třećej wersiji APG.[2]

Nimo wulkich skupinow monokotyledonow a eudikotyledonow hišće eksistuja někotre bazalnje stejace porjady. Jich přiwuznosć so přez sćěhowacy kladogram wujasnjuje:[2]



Amborellales




Nymphaeales




Austrobaileyales





Magnoliids



Chloranthales





Monokotyledony




Ceratophyllales



Eudikotyledony








Bazalne porjady[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Pod zapřijeću bazalne porjady su wjacore porjady zjimaja, kotrež na bazy krytosymjenjakow steja. Wone njejsu žana přirodna přiwuznostna skupina (Monophylum). Tohodla so nic wjace kaž w zańdźenosći jako swójski takson wjedu, na př. jako Einfurchenpollen-Zweikeimblättrige. Bazalne porjady wobsahuje něhdźe 8600 družinow. Wone maja někotre zhromadne přiznamjenja.

To su předewšěm wodrjewjane rostliny, kotrež eteriske wolije tworja (fenylpropanoidy a terpeny). Tute su w kulowatych idioblastach. Łopjena su jednore a wobsedźa žane pódlanske łopješko. Kćenja eksistuja w jara rozdźělnych formach. Přirjadowanje kćenjowych organow je šrubikojte abo tež často w třiličbnych kružkach. Próšk je předewšěm monosulkatny. Płodowe łopješka su zwjetša nic zrosćene. Časte rostlinske wobsahowe maćizny su bencylisochinolinalkaloidy a neolignany.[3]

K bazalnym porjadam so liča sćěhowace taksony:[2]

Za detailny přehlad wo systematice, hlej de:Systematik der Bedecktsamer.


Noty[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. 1,0 1,1 Das große Buch des Allgemeinwissens Natur, Ein umfassendes Nachschlagewerk über das Leben auf der Erde, Stuttgart 1996, ISBN 3-87070-613-9, stronje 468-469, pod hesłom Bedecktsamer
  2. 2,0 2,1 2,2 Angiosperm Phylogeny Group: An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III W: Botanical Journal of the Linnean Society, 161:2, 2009, S. 105-121
  3. A. Bresinsky, Ch. Körner, J. W. Kadereit, G. Neuhaus, U. Sonnewald: Strasburger – Lehrbuch der Botanik. 36. Auflage, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg 2008. ISBN 978-3-8274-1455-7

Žórło[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije