Horst Šlosar
Kurt Horst Šlosar (němsce Horst Schlossar, * 23. septembra 1903 w Drježdźanach, † 10. měrca 1964 runje tam) běše serbski moler a grafikar.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Horst Šlosar narodźi so w Drježdźanach jako syn pórclinoweho molerja Gustava Šlosarja (1875 –1961) z čěskeho Žebráka a serbskeje maćerje Liny rodźeneje Šwabic (1877–1951) z Delnjeje Kislicy pola Bjenadźic. Němske staćanstwo dósta swójba hakle w lěće 1923. Wuchodźiwši ludowu šulu w Drježdźanach 1910–1918, dźěłaše Horst Šlosar najprjedy jako metalownik a po tym jako pórclinowy moler. Zdobom dźěłaše jako tajki tež w madźarskej pórclinowej manufakturje blisko Budapesta.
Wot lěta 1927 do 1934 studowaše Horst Šlosar na Drježdźanskej Akademiji za tworjace wuměłstwo, hdźež běše mjez druhim mišterski šuler pola molerja Otto Dixa. Po studiju dźěłaše wón jako swobodny skutkowacy wuměłc w Drježdźanach. Šlosarjowy zwisk k Dixej, kotryž so jako jedyn z prěnich profesorow wuměłstwa hižo 1933 pušći, wobćeži jeho wuměłske tworjenje za čas Nacionalsocializma. Najebać toho so twórby Šlosarja mjez 1933 do 1942 w Drježdźanach dale wustajeja. Kónc lěta 1942 respektiwnje spočatk 1943 dyrbi wón do wójska a wulki dźěl jeho twórbow so při bombardowanju Drježdźan 13. februara 1945 spali. Kónc Druheje swětoweje wójny přińdźe wón 5. meje 1945 do ameriskeje jatby w Krems při Dunaju, wot tam do lěhwow w Vöcklabruck a Mauerkirchen w Awstriskej a so 30. meje 1945 zaso z jatby pušći.
Šlosar wěnowaše so nětko předewšěm motiwam znowanatwara a pohibuje so w přeco wjetšej měrje tež w serbskich kružkach. Tak běše wón wot lěta 1949 čłon a pozdźišo naměstnik Koła serbskich tworjacych wuměłcow, kotrež Conrad Felixmüller wot 1948 nawjedowaše. Tute spožči jemu 1949 stipendij, zo by 12 dnjow w Slepom molował. W Radworskim hrodźe, hdźež běše so 1946 Serbski wučerski wustaw załožił, je Šlosar 1949 jeho jenički nasćěnowy wobraz molował, zapopadny pak tež wopyt statneho prezidenta NDR Wilhelma Piecka 1950 w Budyšinje abo industrializaciju w serbskej holi. W poslednjej fazy žiwjenja předstaja Šlosar sylnišo motiwy Narodneje ludoweje armeje.
W lěće 1959 wuznamjeni so Horst Šlosar (w kolektiwje) z Mytom Ćišinskeho.
Žórle
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Jonathan Osmond: Horst Schlossar. Dix-Meisterschüler, sorbischer Volksmaler, sozialistischer Realist und NVA-Künstler. W: Lětopis. Zwjazk 60 (2013), čo. 2, str. 3–24.
- Alfred Krawc: Šlosar, Horst. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 546sl.