Jan Wilhelm Buk
Jan Wilhelm Buk (němsce Johann Wilhelm Buck; * 12. nowembra 1869 na Židowje, † 2. decembra 1945 w Radobylach) bě sakski politikar serbsko-ewangelskeho pochada, kiž bě wot 1920 do 1923 z ministerskim prezidentom Sakskeje.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Narodźi so do serbsko-ewangelskeje swójby na Židowje, kotraž so pak hišće do prěnjeho šulskeho lěta do Drježdźan přesydli, hdźež młody Buk na maćeršćinu pozaby. Po ludowej šuli nastupi Wilhelm wučbu stukaterstwa a zastupi najprjedy do dźěłarnistwa a pozdźišo do SPD. Wot lěta 1905 bě sekretar dźěłarnistwa a wot 1907 dźěłaćerski sekretar w Drježdźanach. W tutym zastojnstwje skutkowaše hač do 1918.
Za SPD bě wot 1908 do 1918 čłon Drježdźanskeje měšćanskeje rady. 1913 dósta při dodatnych wólbach za 4. wólbny wokrjes (Drježdźany na prawym brjoze Łobja) sydło w Němskim mócnarstwowym sejmje, kotrehož sobustaw hač do 1924 wosta. Z tym bě tež čłon wustawu dawaceje zhromadźizny 1919 a sejma Weimarskeje republiki. Po Nowemberskej rewoluciji 1918 bě Buk hač do oktobra 1919 kultusowy minister w prěnim knježerstwje Swobodneho stata Sakskeje. Pod jeho wjednistwom wobzamkny so nowy šulski zakoń ze zasadnym prawom na serbsku maćernorěčnu wučbu za dźěći, kotrychž starši sej to žadaja.
Jako ministerski prezident předsteješe wot 5. meje 1920 hač do 21. měrca 1923 cyłkownje třom knježerstwam. Po wotchadźe ze zastojnstwa bě hišće hač do lěta 1933 wokrjesny hejtman w Drježdźanach. W meji 1926 wopušći SPD a załoži swójsku stronu ASPD („Staru socialdemokratisku stronu“). Za tutu stronu bě w lětomaj 1929/30 skrótka čłon Sakskeho krajneho sejma.
Žórle
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Krótkobiografija Wilhelma Buka w: Wilhelm H. Schröder: Sozialdemokratische Parlamentarier in den deutschen Reichs- und Landtagen 1876–1933 (BIOSOP)
- Spomnjeće. W: Serbskich Nowinach dnja 19. nowembra 2009, strona 2.