Mukojta dźiwizna
| |
| Mukojta dźiwizna (Verbascum lychnitis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Trudownikowe rostliny (Scrophulariaceae) |
| ród: | Dźiwizna[1] (Verbascum) |
| družina: | Mukojta dźiwizna |
| wědomostne mjeno | |
| Verbascum lychnitis | |
| L. | |
Mukojta dźiwizna (Verbascum lychnitis) je rostlina ze swójby trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae). Dalše serbske mjeno je smjetanowe łopjeno.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Mukojta dźiwizna je dwulětna, zelišćowa rostlina, kotraž wysokosć wot 60 hač 120, zdźěla tež hač 150 centimetrow dosahuje.
Stołpik je horjeka rjepikojće hranaty, złaha přićišćany a bjezežałzowy.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena su dołhojte, wopak jejoformowe a na delnjej stronje sylnišo šěropróšnje pjelsćaće kosmate mjeztym lisćowa hornja strona nimale je hoła. Kosmy su mukojće čwakate, ale lěbma wótrěwajomna. Łopjena su na kromach słabje karbikowane hač cyłokromowe a łopjenowe kromy njejsu wotběžace.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćenja maja přeměr wot (10) 12 hač 18 (20) milimetrow a su w kłubičkach rjadowane, słabje dorsiwentralne a jasnožołte abo běłe barbjene. Króna ma šěrokosć wot 10 hač 16 milimetrow a je jasnožołta abo běła. Filamenty su běłojće šešerjate. Čas kćěwa je wot junija hač awgusta.
Genetika
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Chromozomowa ličba je n = 16.[2]
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Mukojta dźiwizna je w suchokerčinowych a sucholěsnych wobkromach, na suchich a połsuchich trawnikach ale tež na słabje suchich ruderalnych městnach namakajomna.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wona w Europje a zapadnej Aziji wustupuje.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Eckehardt J. Jäger, Klaus Werner (Hrsg.): Rothmaler Exkursionsflora von Deutschland. Band 4: Gefäßpflanzen: Kritischer Band. Spektrum Akademischer Verlag, München 2005, ISBN 3-8274-1496-2. (z němskeje wikipedije)
- Aichele, D., Golte-Bechtle, M.: Was blüht denn da: Wildwachsende Blütenpflanzen Mitteleuropas. Kosmos Naturführer (1997)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Mukojta dźiwizna. W: FloraWeb.de. (němsce)