Žórłowy tekst za Prunus sej wobhladać

{{Infokašćik rostlina
|mjeno=Prunus
|wobraz=Wild Cherry Flowers.JPG
|wulkosć=250px
|wopis wobraza=[[Dźiwja wišnja]] (''Prunus avium subsp. avium'')
|podklasa0=[[Eurosidy I]]
|porjad=(Rosales)
|swójba=[[Róžowe rostliny]] (Rosaceae)
|podswójba=([[Spiraeoideae]])
|tribus=Póčkosadowe rostliny
|ród=''Prunus''
|wědomostne mjeno=Amygdaleae
|čo=[[Tribus (biologija)|Tribus]]
|wědomostne mjeno2=Prunus
|čo2=[[Ród (biologija)|Ród]]
|slědźer=[[Antoine Laurent de Jussieu|Juss.]]
|slědźer2=[[Carl von Linné|L.]]
|lěto=
}}

'''Prunus''' je [[ród (biologija)|ród]] ze swójby [[Róžowe rostliny|róžowych rostlinow]] (''Rosaceae''). K rodej słuša štomy z jědźnymi [[póčkaty płód|póčkatymi płodami]], kaž na př. [[wišnja]], [[slowka]], [[aprikoza]], [[brěška]], [[nektarina]], [[mandla]], ale tež dla jich kćenjow plahowane pyšne drjewa.

== Wopis ==
Štomy docpěwaja w přerězku wysokosć wot 4,5 m, ale někotre družiny móžeja wjace hač 30 m wysoke być. Nimo toho kerkojte družiny eksistuja. Najwjetše družiny su w lěće zelene.

Často [[łopjeno|łopjena]] su rězane.

Wonjace [[kćenje|kćenja]] su róžojte abo běłe a njesu pjeć [[krónowe łopješko|krónowych łopješkow]].

[[Płód|Płody]] přeco su mjasne z twjerdej [[póčkaty płód|póčku]], kotraž zdźěla wulke mnóstwo [[amygdalin]]a wobsahuje.

== Rozšěrjenje ==
Družiny su předewšěm na sewjernej połkuli zemje rozšěrjene.

== Systematika ==
{{Wertikalna lisćina wobrazow
|połoženje=
|šěrokosć= 250px
|šěrokosćKašćika= 
|wobraz1=Urueña almendro1 lou.jpg
|wopis1=[[Mandlowc]]
|wobraz2=PrunusPersica3.jpg
|wopis2=[[Brěškowc]]
|wobraz3=Prunus cerasifera0.jpg
|wopis3=[[Bombawka]]
|wobraz4=Apricot blossom detail2.jpg
|wopis4=[[Aprikozowc]]
|wobraz5=Tragender Kirschbaum.jpg
|wopis5=[[Kisała wišnja]]
|wobraz6=Strom1.jpg
|wopis6=[[Kitkata wišnja]]
|wobraz7=
|wopis7=
|wobraz8=
|wopis8=
|wobraz9=
|wopis9=
|wobraz10=
|wopis10=
}}
''Prunus'' bu prjedy jako jenički ród podswójby (''Amygdaloideae'') wobhladany. Dla molekulargenetiskich přepytowanjow so ród pak dźensa jako tribus ''Amygdaleae'' do podswójby [[Spiraeoideae]] staji.<ref group="Žórło">D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell: '' Phylogeny and classification of Rosaceae''. Plant Systematics and Evolution, Band 266, 2007, S. 5–43. {{DOI|10.1007/s00606-007-0539-9}}.</ref> 

Eksistuja rozdźělne systematiki za ród. Zdźěla buchu družiny do wjacorych rodow rozdźělene, to so pak přez molekularnogenetiske dźěła njepodpěruje. ''Padus, Padellus, Cerasus, Amygdalus, Persica, Armeniaca'' a ''Laurocerasus'' su potajkim wšě do ''Prunus'' integrowane a płaća jenož wjace jako [[Takson#Synonymy|synonymy]]. Klasiske podrjadowanje do pjeć podrodow so přez molekularnogenetiske přepytowanja jenož zdźěla podpěruje, faluje pak klasifikacija, kotraž jenož [[monofyletiski|monofyletiske]] taksa listuje.<ref name="LeeWen" group="Žórło">Sangtae Lee, Jun Wen: ''A phylogenetic analysis of Prunus and the Amygdaloideae (Rosaceae) using ITS sequences of nuclear ribosomal DNA''. American Journal of Botany, Band 88, 2001, S. 150–160. [https://web.archive.org/web/20090622042957/http://www.amjbot.org/cgi/reprint/88/1/150?ck=nck (online)]</ref>

Podrody z wubranymi družinami:<ref name="LeeWen" group="Žórło"/>
* Podród  ''Prunus''
** Sekcija ''Prunus''
*** [[Slowčina]]<ref>{{Prawopisny2005|strona=465}}</ref> (''Prunus domestica'', abo ''Prunus'' × ''domestica<ref name="botanica" group="Žórło"/>)
**** [[Knykačkowc]]<ref>{{Prawopisny2005|strona=198}}</ref> (''Prunus domestica'' ssp. ''domestica'')
*** [[Dorničel]]<ref>{{Prawopisny2005|strona=96}}</ref><ref>{{boehmak|titul=Schlehe}}</ref><ref>{{boehmak|titul=Schwarzdorn}}</ref> (''Prunus spinosa'')<ref name="Fischer" group="Žórło">M. A. Fischer, K. Oswald, W. Adler: ''Exkursionsflora für Österreich, Liechtenstein und Südtirol''. Dritte Auflage, Land Oberösterreich, Biologiezentrum der OÖ Landesmuseen, Linz 2008. ISBN 978-3-85474-187-9.</ref>
*** [[Bombawka]] (''Prunus cerasifera'')<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
*** [[Chinska slowčina]] [[:de:Chinesischer Pflaumenbaum]]  (''Prunus salicina'')
** Sekcija ''Prunocerasus'' 
*** ''[[Prunus americana]] 
*** ''[[Prunus angstifolia]] 
*** ''[[Prunus nigra]] 
*** ''[[Prunus umbellata]] 
** Sekcija ''Armeniaca'' 
*** [[Aprikozowc]]<ref>{{prawopisny2005|strona=27}}</ref><ref>{{boehmak|titul=Aprikosenbaum}}</ref>, Marille (''Prunus armeniaca'')
*** [[Japanski aprikozowc]] (''Prunus mume'') 
* Podród ''Amygdalus'' 
** [[Mandlowc]]<ref>{{Prawopisny2005|strona=247}}</ref> (''Prunus dulcis'')<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
** [[Brěškowc]]<ref>{{Prawopisny2005|strona=53}}</ref><ref>{{boehmak|titul=Pfirsich}}</ref><ref>{{boehmak|titul=Pfirsichbaum}}</ref> (''Prunus persica'')
** [[Mandlowy kerk]] (''Prunus tenella'')
** [[:de:Mandel-Pfirsich]]  (''Prunus'' × ''amygdalopersica'')
* Podród  ''Cerasus'' 
** Sekcija ''Cerasus''<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
*** [[Kisała wišnja]] (''Prunus cerasus'')<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
*** [[Mała wišnja]] (''Prunus fruticosa'')<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
*** [[Słódka wišnja]]  (''Prunus avium'')<ref name="Fischer" group="Žórło"/>
**** [[Dźiwja wišnja]] (''Prunus avium subsp. avium'')
**** [[Chrympowa wišnja]] (''Prunus avium subsp. duracina'')
**** [[Čorna wišnja]] (''Prunus avium subsp. juliana'')
** Sekcija ''Microcerasus'' 
*** ''[[Prunus besseyii]] 
*** ''[[Prunus tomentosa]] 
** Sektion ''Penarmeniaca''<ref group="Žórło">http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/splist.pl?20156</ref>
*** ''[[Prunus andersonii]]''
*** ''[[Prunus fremontii]]''
*** ''[[Prunus pumila]]'' (němsce ''Sandkirsche'')
** Sekcija ''Pseudocerasus'' 
*** ''[[Prunus campanulata]]
*** ''[[Prunus cyclamina]] 
*** ''[[Prunus incisa]] 
*** ''[[Prunus leveilleana]] 
*** ''[[Prunus nipponica]]
*** ''[[Prunus pendula]] 
*** ''[[Prunus sargentii]]
*** ''[[Prunus × subhirtella]]<ref name="botanica" group="Žórło"/>
*** [[Japanska wišnja]] (''Prunus serrulata'')
*** ''[[Prunus tschonoskii]] 
*** ''[[Prunus verecunda]] 
** Sekcija ''Mahaleb'' 
*** [[Čećikata wišnja]] (''Prunus mahaleb'')
** Sekcija ''Phyllomahaleb'' 
*** ''[[Prunus maximowizii]] 
* Podród  ''Padus'' 
*** ''[[Prunus buergeriana]] 
*** ''[[Prunus grayana]] 
*** ''[[Prunus maakii]] 
*** [[Kitkata wišnja]] (''Prunus padus'')
*** [[Pózdnja kitkata wišnja]] (''Prunus serotina'')
*** [[Virginska kitkata wišnja]] (''Prunus virginiana'') 
* Podród  ''Laurocerasus'' 
*** ''[[Prunus caroliniana]] 
*** ''[[Prunus fordiana]] 
*** ''[[Prunus ilicifolia]] 
*** [[Bobkowišeń]] (''Prunus laurocerasus'')

=== Hybridy ===
Eksistuja samo hybridy mjez rozdźělnymi družinami.
* ''Prunus × blireana''<ref name="botanica" group="Žórło">Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-833-4467-7, strony 679, 690, 691</ref> (z [[Japanski aprikozowc|japanskeho aprikozowca]] (''Prunus mume'') a [[Bombawka|bombawki]] (''Prunus cerasifera'' 'Pissardii')
* [[Yoshinowa wišnja]] (''Prunus  yedoensis'')<ref name="botanica" group="Žórło"/> (najskerje z ''Prunus speciosa'' a ''Prunus × subhirtella'')

== Nóžki ==
{{referency|2}}

== Žórła ==
<references group="Žórło"/>
* Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-833-4467-7, strona 678 {{ref-de}}
* Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 170 {{ref-de}}
{{-}}
{{zarodk - botanika}}

[[Kategorija:Prunus|!Prunus]]