Juhosłowjanska

Juhosłowjanska (serbiskochorwatsce Jugoslavija) bě stat w juhowuchodnej Europje, kotryž nasta po Prěnjej swětowej wójnje z tehdy njewotwisneju kralestwow Serbiskeje a Čorneje Hory kaž tež z dźělow Rakusko-Wuherskeje (Bosniska a Hercegowina, Chorwatska, Słowjenska, Wojwodina). Tutón kraj rěkaše najprjedy „Kralestwo Južnych Serbow, Chorwatow a Słowjeńcow. 1929 přemjenowa kral Aleksander stat do „Kralestwo Juhosłowjanska“.

W lěće 1943 – wosrjedź Druheje swětoweje wójny załožichu komunisća pod nawodnistwom Josipa Broza „Tita“ (1892–1980) tak mjenowanu druhu Juhosłowjansku a přewzachu hač do kónca 1945 móc. Wot nětka rěkaše kraj „Socialistiska zwjazkowa republika Juhosłowjanska“. Stolica kraja bě kaž dotal Běłohród (Beograd). Federacija wobsteješe z dźělowych republikow Słowjenska, Chorwatska, Bosniska a Hercegowina, Serbiska (z awtonomnymaj prowincomaj Wojwodina a Kosowo), Čorna Hora a Makedonska.

Spočatk 90tych lět rozpadny Socialistiska federatiwna republika Juhosłowjanska w běhu wjacorych krawnych wójnow, najprjedy w Słowjenskej (dźesać dnjow), potom w Chorwatskej (1991–95) a naposledk w Bosniskej (1992–95). Čorna Hora a Kosowo zwostawaštej najprjedy samej ze Serbiskej w nowej „Zwjazkowej republice Juhosłowjanska“. W lětomaj 1998 a 1999 wotmě so poslednja juhosłowjanska wójna, a to w Kosowje. Po wójnje, na kotrejž wobdźěleše so mjez druhimi tež Němska, steješe Kosowo pod kontrolu Zjednoćenych narodow.

Po wotsadźenju juhosłowjanskeho prezidenta Slobodana Miloševića w lěće 2000 sta so Vojislav Koštunica z prezidentom. W lěće 2003 wutwori so nowy stat „Serbiska a Čorna Hora“ ze zbytneju republikow. Po referendumje wozjewi Čorna Hora w lěće 2006 swoju njewotwisnosć, štož bu ze serbiskeje strony hnydom připóznate. W februarje 2008 wozjewi tež Kosowo njewotwisnosć, štož pak hač dotal powšitkownje připóznate njeje, ani wot Serbiskeje.

Wotkaz

Commons: Juhosłowjanska – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow