Jakub Wjacsławk

Jakub Wjacsławk (němsce Jacob Jatzwauk; * 15. februara 1885 w Hórkach, † 3. septembra 1951 w Budyšinje) bě serbski slawist, wědomostny bibliotekar, doktor filologije a załožer Serbskeje bibliografije.

Wjacsławk narodźi so jako syn Hórčanskeho skałarja-chěžkarja Michała Wjacsławka a złoži 1899 gymnazialnu preparandu Katolskeho wučerskeho seminara w Budyšinje. Wot 1900 do 1910 běše chowanc Praskeho Serbskeho seminara a wopytowaše 1900–07 tamniši němskorěčny Małostronski gymnazij. Wot 1907 do 1910 studowaše w Praze teologiju, filozofiju a slawistiku. Na złoženje teologiskich eksaminow sćěhowaše dalši studij stawiznow a germanistiki w Lipsku. Za swoju promociju přepytowaše zamóženske poměry w Budyšinje na spočatku 15. lětstotka a zahaji z tym serbske socialnostawizniske slědźenje.

Wot 1913 hač do kónca Druheje swětoweje wójny dźěłaše jako bibliotekar w Drježdźanach, na kóncu běše z bibliotekskim radu při Sakskej krajnej bibliotece. Při bombardowanju Drježdźan w februarje 1945 so jeho bydlenje a priwatna biblioteka spalištej. Po wójnje bě wot 1945 do 1949 z nawodu bibliotekarstwa a archiwnistwa w Budyšinje a poslednjej dwě lěće swojeho žiwjenja z nawodu Budyskeje wotnožki Sakskeho krajneho archiwa. Wón bu na Budyskim Mikławšku pochowany.

Dźěło

Mjez 1919 a 1932 wuda Saksku bibliografiju w pjeć zwjazkach. 1922 katalogizowaše biblioteku Maćicy Serbskeje a stwori z tym zakład za Serbsku bibliografiju z 5000 titlemi (Wendische (Sorbische) Bibliographie, Leipzig 1929, Bautzen/Budyšin 1952), kotraž nasta zwonka jeho powołanskeho skutkowanja. Po 1945 centralizowaše Budyske měšćanske biblioteki w něhdyšim stawowym domje na Hrodowskej hasy, natwarješe tam wulku měšćansku biblioteku z wědomostnym wotrjadom a zarjadowa wuswojene biblioteki hornjołužiskich hrodow a ryćerkubłow.

Wot lěta 1945 bě prěni powójnski předsyda wobnowjeneje Maćicy Serbskeje a wot 1946 zdobom čłon Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny. Jako tajki a čłon komisije za sakske stawizny w Sakskej akademiji wědomosćow hraješe wulku rólu při załoženju Instituta za serbski ludospyt w Budyšinje a Instituta za sorabistiku při Lipšćanskej uniwersiće w lěće 1950. Uniwersita jemu dwójce poskići, přewzać direkciju uniwersitneje biblioteki a profesuru za bibliotekarsku wědomosć, štož pak ze starobnych přičin njepřiwza.

Žórło

• Hartmut Zwahr: Wjacsławk, Jakub. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 615sl.

Wotkazaj

• Serbski institut: Biografien zur sorbischen Volkskunde (Biografije k serbskej ludowědźe) na serbski-institut.de (němsce)
• Krótka biografija na stronje Sächsische Biografie
• Die Bevölkerungs- und Vermögensverhältnisse der Stadt Bautzen zu Anfang des 15. Jahrhunderts. 1912, disertacija.
• Jakub Wjacsławk w katalogu Němskeje narodneje biblioteki (DNB)