Hwězdne njebjo
.jpg)
Hwězdne njebjo je
- napohlad njebja z njebjeskimi ćělesami - nócneho njebja
- a na nim z wóčkomaj widźomnych hwězdow (wotwisowace wot wobstejnosćow wot někotrych stow do tysac);
- njebjeska kula, směrowa kula abo jednotna kula
- antikska astronomija je so předstajiła, zo su hwězdy na tutym firmamenće jako dźěl njebjeskeje sfery přilěpjene.
Hwězdowe njebjo wobsteji we wjacerazowym zmysle z dweju połojcow abo hemisferow:
- widźomne njebjo a połojca pod horicontom
- sewjerne hwězdne njebjo a južne hwězdne njebjo, dźělene posporomje Ekwatora (na južnej połojcy je centrum ptakoweje drohi a ma tohodla wjace widźomnych hwězdow)
- hwězdne njebjo sewjernje a južnje ekliptiki (pozdatna lětna cera Słónco pod fikshwězdami)
Za astrometriju a sferisku astronomiju je hwězdne njebjo baza za definiciju poćahowanskich systemow za krute koordinaty w hwězdnym systemje, sideriske periody a za městny čas abo swětowy čas (UT). Hlej k tomu tež na časowe systemy.
Geodeziji a nawigaciji słuži wono při měrjenju absolutnych směrow, při ortowanju a při zwěsćenju formy Zemje.
Fyzice pomóže hwězdne njebjo při postajenju inercialneho systema z pomocu zdalenych hwězdow a galaksijow.
Poćahowanski system za čas, koordinaty a fyzikaliske měrjenja so na kóncu wotwodźa wot hwězdneho njebja. Wažne parametry so mjezynarodnje jednotnje definuja, při čimž třěšne towarstwa astronomow (IAU), fyziki, geofyziki (IUGG) a geodetow (IAG, FIG) wusko kooperuja.
Galerija wobrazow: hwězdne njebjo štyrjoch počasow[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Spody: napohlad njebja štyrjoch počasow (z hwězdnymi wobrazami) za srjedźnu Europu wokoło 21 hodźin wosrjedź měsaca w januarje, aprylu, juliju a oktobrje.
Wobrazy su wusměrjene za napohlad do juha.
