Agawowe rostliny
| |
| Agave attenuata | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| podwotrjad: | Symjeńcy (Spermatophytina) |
| rjadownja: | Krytosymjenjak (Magnoliopsida) |
| Monokotyledony | |
| rjad: | (Asparagales) |
| swójba: | Hromakowe rostliny (Asparagaceae) |
| podswójba: | Agawowe rostliny |
| wědomostne mjeno | |
| Agavoideae | |
| Herb. | |
Agawowe rostliny (Agavoideae) su podswójba znutřka hromakowych rostlinow (Asparagaceae).
Systematika a rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Podswójba Agavoideae ma nimale swětodaloke rozšěrjenje. Ćežišćo wšelakorosće na družinach leži w neotropisu. Přirodny areale dosahnu wot juha USA, wo srjedźnej Americe, hač do sewjerneje južneje Ameriki a Azije. Molekulargenetiske přepytowanja su w zachodnych nimale dźesać lětach k tomu wodźili, zo su hranicy swójbow znutřka roda hromakojtych rostlinow (Asparagales) so sylnje přesunyli. Tak su agawowe rostliny dźensa jenož podswójba (Agavoideae) w swójbje hromakowych rostlinow (Asparagaceae). Do toho bě samostatna swójba Agavaceae. Rody buchu prjedy tež do Liliaceae Juss. zarjadowane. Swójba Agavaceae bu jako Agavineae w lěcé 1829 wot Barthélemy Charles Joseph Dumortier w Analyse des Familles de Plantes 57, 58 prěni raz wopisana. Typusowy ród je Agave L.. Wobjim někotrych rodow bu dla nowowobdźěłanjow w zachodnych něhdźe dźesać lětach sylnje změnjeny.
Eksistuje dźensa 18 rodow [1] z wyše 600 družinami w podswójbje agawowych rostlinow (Agavoideae):
- Agawa[2][3] (Agave)
- Anemarrhena Bunge: Z jeničkej družinu:
- Anemarrhena asphodeloides: Wona je w sewjernej Chinskej a Korejskej domjaca.
- Lilijanka[4][5] de:Graslilien (Anthericum)
- Behnia Didr.: Z jeničkej družinu:
- Behnia reticulata: Wona je w juhowuchodnej Africe domjaca.
- Beschorneria
- de:Prärielilien (Camassia)
- Chlorogalum Kunth: Z něhdźe pjeć družinami w zapadnej sewjernej Americe, předewšěm Kaliforniskej.
- de:Grünlilien (Chlorophytum)
- Echeandia Ortega: Z něhdźe 60 hač 80 družinami wot juhozapadnych USA hač do sewjerozapadneje Argentinskeje, južneje Boliwiskeje a južneje Perua.
- Hastingsia S.Watson: Z něhdźe štyri družinami w zapadnej sewjernej Americe.
- Herreria Ruiz & Pav.: Z něhdźe wósom družinami w južnej Americe.
- Herreriopsis H.Perrier: Z jeničkej družinu:
- Herreriopsis elegans H.Perrier: Wona je na Madagaskarje domjaca.
- Hesperocallis A.Gray: Z jeničkej družinu:
- Hesperocallis undulata: Wona je w juhozapadnych USA domjaca.
- de:Funkie (Hosta)
- Leucocrinum Nutt. ex A.Gray: Z jeničkej družinu:
- Leucocrinum montanum Nuttall ex A.Gray: Wona je w zapadnych USA domjaca.
- de:Paradieslilien (Paradisea)
- Schoenolirion Torr. ex Durand: Z něhdźe tři družinami w juhowuchodnych USA.
- juka (Yukka)
 |
Tutón přinošk ma so hišće přełožić. |
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Mark W. Chase, James L. Reveal & Michael F. Fay: A subfamilial classification for the expanded asparagalean families Amaryllidaceae, Asparagaceae and Xanthorrhoeaceae, in Botanical Journal of the Linnean Society, Volume 161, Issue 2, 2009, S. 132-136. (Abschnitt Systematik) eingesehen im Januar 2010
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 17.
- ↑ W internetowym słowniku: Agave
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 238.
- ↑ W internetowym słowniku: Graslilie
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Agawowe rostliny – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow