Tuone Udaina

Tuone Udaina (italsce Antonio Udina, 1840? - †10. 6. 1898), po swojim powołanju mjenowany Barbur (dalmatisce frizer), bě posledni znaty rěčnik dalmatišćiny, romanskeje rěče, kotraž w zańdźenosći rěčeše so na přibrjohu Dalmaciskeje a na bliskich kupach Krk, Cres, a Rab. Wón móžeše sewjernu abo vegliotsku narěč (dalmatisce viklasun), wužiwanu na kupje Krk/Vikla. Jeho smjerć bě wuskutk njezboža na dźěle, hdyž wón z minu manipulowaše.

Dalmatišćina njebě Udainowa woprawdźita maćeršćina. Wón bě ju jako dźěćo nawuknył, hdyž ju jeho staršej druhdy doma rěčeštaj, dokelž sej mysleštaj, zo Tuone dalmatisce njerozumi. Před swojej smjerću wón rěčespytnikej Matteo Giulio Bartoli praji: "E-l mi tuota e la maja niena favlua cosaic, in veclisun, jali favlua ce jali kredua ce ju non kapaja, ma ju toč." (Mój nan a moja mać staj takle rěčałoj, wonaj staj veklisunsce rěčałoj, dokelž staj sej mysliłoj, zo ja njerozumju, ale ja /sym/ wšo /rozumił/.)

Hdyž jeho w lěće 1898 Bartoli wopyta, Tuone Udaina njebě dalmatisce někak 20 lět wjace rěčał. Po čas Bartolijoweho slědźenja bě wón hižo hłuchi a ani zuby njeměješe. Njedźiwajo na to poradźi so rěčespytnikej zapisać někak 2800 dalmatiskich słowow a wšelake stawizny, tež z Udainoweho wosobinskeho žiwjenja. Jeho kniha je najwažniše žórło informacijow wo dalmatiskej rěči.