Žórłowy tekst za Kyrkonoše sej wobhladać

[[Dataja:Sněžka a Obří důl.jpg|mini|Obří důl („Hobrowy doł“) ze [[Sněžka|Sněžku]]]]

'''Kyrkonoše''' ({{wrěči|cs}} ''Krkonoše'', {{wrěči|de}} ''Riesengebirge'', {{wrěči|pl}} ''Karkonosze'') su najwyše [[horiny]] [[Čěska|Čěskeje]] kaž tež [[Šleska|Šleskeje]]. Wupřestrěwaja so při čěsko-[[Pólska|pólskej]] mjezy a ma při wjeršku [[Sněžka|Sněžki]] wysokosć wot 1602 metrow. Horiny maja subalpiny charakter z hórskimi jězorami a nahłymi skłoninami. Kyrkonoše su najwyši dźěl [[Sudety|Sudetow]] a běchu hač do lěta [[1945]] najwyše [[srjedźne horiny]] w [[Němska|Němskej]] – sto metrow wyše hač [[Čorny lěs]] – a woblubowane wulětnišćo.

W bliskosći horinskeho hrjebjenja, blisko [[Špindlerův Mlýn]], nadeńdźe so při južnym boku Kyrkonošow žórło [[Łobjo|Łobja]]. Znaty je tež Łobjowy wodopad w bliskosći žórła. Přez Kyrkonoše běži hłowny europski wódny rozwod mjez [[Sewjerne morjo|Sewjernym]] a [[Baltiske morjo|Baltiskim morjom]], přetož wuliwaja so spadki na južnej stronje do Łobja, wone na sewjernej stronje pak do [[Wódra|Wódry]]. Při wuchodnym kóncu horin wužórli so rěka [[Bobr (rěka)|Bobr]].

Tež zwonka Kyrkonošow znate su powědki wokoło hobra „Rübezahl“ (čěsce ''Krakonoš''), kiž ma w horinach swoju domiznu.

== Stawizny ==
[[Dataja:Caspar David Friedrich 016.jpg|mini|„Dopomnjenki na Kyrkonoše“ [[Caspar David Friedrich|Caspara Davida Friedricha]]]]
Kyrkonoše běchu hač do srjedźowěka njewobsydlene. Potom natwarichu šlescy knježićeljo w sewjernym předkraju horin namjezne hrody, zo bychu móhli wobstražować swoju hranicu. Wokoło tych hrodow zasydlichu so frankowscy, sakscy a durinscy sydlerjo. W lěće [[1288]] załoži so [[Jelenia Góra]] jako prěnje město. Wažnu rólu hraješe w slědowacych lětstotkach hač do [[Třicećilětna wójna|Třicećilětneje wójny]] hórnistwo. Najprjedy wudobywachu předewšěm drohokamjenje a pozdźišo tež rudu.

Na čěskim boku zahajichu wobsydlenje wo wjele pozdźišo, hakle kónc 18. lětstotka. Tule běchu kolonisća z [[Alpy|alpskeho]] regiona prěni wobydlerjo. Po [[Druha swětowa wójna|Druhej swětowej wójnje]] bu němske wobydlerstwo na woběmaj stronomaj wusydlene – ze Šleskeje hłownje do wuchodneje Němskeje a tež do [[Łužica|Łužicy]], z Čechow hłownje do ameriskeho, ale tež do sowjetskeho wobsadźenskeho pasma.

== Přirodoškit ==
Z lěta 1959 (Pólska) resp. 1963 (Čěskosłowakska) steja Kyrkonoše jako narodny park pod přirodoškitom. Najebać toho je hač do dźensnišeho tež wažny turistiski cil, wosebje za zymskich turistow. Wot 1992 je region wot UNESCO jako mjezynarodny biosferowy rezerwat připóznaty.

== Města ==
Wažne města w Kyrkonošach a jich wokolinje su [[Jelenia Góra]], [[Karpacz]], [[Szklarska Poręba]] a [[Kowary]] na pólskim boku kaž tež [[Harrachov]], [[Vrchlabí]], [[Špindlerův Mlýn]], [[Pec pod Sněžkou]] a [[Trutnov]] w Čěskej.

== Wobrazy ==
<gallery>
Jojo-Maly Szyszak 2005.jpg|Zyma na Kyrkonošach
Krkonose-bergsee-panorama.jpg|Hórinski jězor ''Wielki staw''
Pramen Labe.jpg|Žórło Łobja
Elbfall.jpg|Łobjowy wodopad wokoło 1900
Czarny Grzbiet 2.jpg|Horinski hrjebjeń blisko Sněžki
</gallery>

== Wotkazy ==
{{Commonscat|Krkonoše|Kyrkonoše}}
* [http://www.krkonose.eu/cs Turistiska webstrona čěskich Kyrkonošow] {{ref-cs}}
* [http://www.krnap.cz/ Webstrona čěskeho narodneho parka] {{ref-cs}}
* [http://kpnmab.pl/ Webstrona pólskeho narodneho parka] {{ref-pl}}

{{Coordinate|NS=50/44//N|EW=15/44//E|type=mountain|region=CZ/PL}}

[[Kategorija:Kyrkonoše|!]]
[[Kategorija:Horiny w Europje]]
[[Kategorija:Horiny w Čěskej]]
[[Kategorija:Horiny w Pólskej]]
[[Kategorija:Sudety]]
[[Kategorija:Srjedźne horiny]]
[[Kategorija:Narodny park]]
[[Kategorija:Biosferowy rezerwat]]