K wobsahej skočić

Hanzo Njepila

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Hanzo Njepila (tež: Nepila; * 1. abo 2. awgusta 1766 w Rownom; † 20. junija 1856 runje tam) bě serbski ludowy spisowaćel.

Wotrosće w jara bědnych poměrach, husto tradaše hłód. Wuporjedźowaše ródny statok a nadźěła sej počasu status połbura.

Pola wjesneho krawca nawukny w zymskich měsacach pisać a čitać. Pisanje sta so jemu z wosobinskim wjeselom při ćežkim žiwjenju. Tak nasta wjace hač 30 zešiwkow, zwjetša z awtobiografiskim abo nabožnym wobsahom. Wjetši dźěl wšak dachu jemu wjesnjenjo sobu do rowa. Jenož pjeć rukopisow so zdźerži. Pozdźiši Slepjanski farar Matej Handrik wuda je zdźěla w Časopisu Maćicy Serbskeje. Někotre wjetše awtobiografiske pasaže wšak njewuda, dokelž wopisowachu njelubozne swójbne poměry wosebje za čas wysokeho starstwa Hanza Njepile. Wotpowědny tekst spřistupni Hélène Brijnen w lěće 2004 w rjedźe Spisow Serbskeho instituta.

Wosebje awtobiografiske spisy Njepile su drohotny historiski dokument Slepjanskeje serbšćiny. Z pomocu přirunowanja hodźa so wuwićowe tendency mjez uzusom 18./19. lětstotka a rěčnym stawom poslednjeje generacije maćernorěčnych rěčnikow tuteje wosebiteje warjetety dopokazać.

Literatura

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
  • Hélène B. Brijnen: Die Sprache des Hanso Nepila. Der niedersorbische Dialekt von Schleife in einer Handschrift aus der 1. Hälfte des 19. Jahrhunderts. (w: Spisy Serbskeho instituta 35), Budyšin: LND, 2004.
  • Hanzo Njepila: Rukopisy (wudał Handrik-Slepjanski), W: Časopis Maćicy Serbskeje 49(1896) str. 73-89; (1898) str. 66-74; (1899) str. 42-55; str. 88-115; (1900) str. 14-41.
  • Hinc Rychtaŕ (wud.): Slěpjańska cytanka. Teksty z dweju stolěćowy w Slěpjańskem serbskem dialekće a w němskej rěcy. Ludowe nakładnistwo Domowina Budyšin, 1995.

Wotkazy

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije