Christian Knauthe
Christian Knauthe (tež Christian Knauth; * 19. decembra 1706 w Zhorjelcu, † 7. januara 1784 we Friedersdorfje) bě hornjołužiski stawiznar a ewangelski farar we Friedersdorfje pola Markoćic. Płaći jako najwuznamniši hornjołužiski domiznowědnik 18. lětstotka.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Knauthe narodźi so 1706 w Zhorjelcu jako jedne wot dźesać dźěći Gottfrieda Knautha. Po wopyće Zhorjelskeho gymnazija studowaše wot 1728 do 1732 w Lipsku teologiju, filozofiju kaž tež cyrkwinske a politiske stawizny. Přez kontakty k serbskim studentam nawukny tam tež serbšćinu. Wot 1732 dźěłaše jako domjacy wučer we Friedersdorfje. Dźěło jako prědowar započa 1736 w Zhorjelskej cyrkwi Swjateje Trojicy.
Wot 1741 běše z fararjom Friedersdorfskeje wosady a wukubła tež tamnišich dźěći. W lěće 1765 wozjewješe prěnju wjesnu chroniku Friedersdorfa. Ze swojej knihu Derer Oberlausitzer Sorberwenden Umständliche Kirchengeschichte wot 1767 přinošowaše tež k sorabistiskemu slědźenju. Cyłkownje wozjewješe wjace hač 65 ćišćanych spisow. Nimo toho zestaješe wosobinsku knihownju z něhdźe 4600 spisami kaž tež pjenježny kabinet. Zběrka bu pak w lěće 1754 přez woheń zničena.
Wubrane spisy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Annales typographici Lusatiae superioris oder Geschichte der Ober-Lausitzischen Buchdruckereyen. Schill, Lubań 1740 (Digitalizat).
- Der alten Sorberwenden Religionssätze und Lehren. Fickelscherer, Zhorjelc 1754.
- Von denen Schulbüchern, welche in denen oberlausitzischen Schulen vor der Reformation Lutheri gebraucht worden. Fickelscherer, Zhorjelc 1759.
- Schlesiens und der Oberlausitzs Gemeinschaft der Gelehrten. Fickelscherer, Zhorjelc 1761 (Digitalizat).
- Derer Oberlausitzer Sorberwenden umständliche Kirchengeschichte. Fickelscherer, Zhorjelc 1767 (Digitalizat).
→ dalse digitalizaty pola Wikisource
Literatura a biografije
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Gottlieb Christian Giese: Lebensgeschichte Weiland Herrn Christian Knauthes, wohlverdienten Pastoris und Seelsorgers der christlichen Gemeinde zu Friedersdorf an der Landescrone. Lausitzische gedruckte Schriften, 1784.
- Manfred Ladusch: Ehrung für Pastor Christian Knauthe in Friedersdorf an der Landeskrone - Deutscher Pfarrer schrieb sorbische Kirchengedichte. Serbske Nowiny, 2007.
- Daniel Jordanov: Christian Knauthe als Friedersdorfer Pfarrer. 2007.
- Ulrich Schubert: Pastor Christian Knauthe und Friedersdorf a.d.L..
