Žórłowy tekst za Šach sej wobhladać

{{Chess diagram small
| tleft
|
|=
8 |rd|nd|bd|qd|kd|bd|nd|rd|=
7 |pd|pd|pd|pd|pd|pd|pd|pd|=
6 | | | | | | | | |=
5 | | | | | | | | |=
4 | | | | | | | | |=
3 | | | | | | | | |=
2 |pl|pl|pl|pl|pl|pl|pl|pl|=
1 |rl|nl|bl|ql|kl|bl|nl|rl|=
a b c d e f g h

| Zakładna pozicija
}}
{{Infokašćik hra
| awtor                  =
| wudawar                =
| titul hry              = Šach
| wobraz                 = [[Dataja:ChessSet.jpg|none|250px|Šachowe figury]]
| wopis wobraza          = Wot lěweje: běły [[Kral (šach)|kral]], čorna [[wěža (šach)|wěža]] a [[dama (šach)|dama]], běły [[burik (šach)|burik]], čorny [[konik]] a běły [[běhar (šach)|běhar]].
| ličba hrajerjow        = 2
| starobne poručenje     = Wot 4-5 lět abo wjace
| čas přihotowanja       = 30-60 sekundow
| čas hry                = Wot sekundow na ćah ale tež 1-3 minuty na partiju, 5 minutow (tzw. [[błyskospěšny šach|błyskospěšneho šacha]]) do samo někotrych lět w připadźe [[daloki šach|dalokeho šacha]]. Najčasćišo pak je čas hry to wot 10 minutow ([[spěšny šach]]) do 4 hodźin za hrajerja
| kompleksnosć prawidłow = srědnja
| elementy strategije    = Wjele
| připadnosć             = Pobrachowanje
| trěbne kmanosće        = strategiske a taktiske myslenje 
| notica                 =  
}}

{{Šachowe figury}}

'''Šach''' je klasiska deskowa [[hra]] za dweju hrajerjow. Hraje so na šachowej desce (šachownicy), kotraž so do 8&nbsp;×&nbsp;8 běłych a čornych polow dźěli. Wobaj hrajerjej (běły a čorny) mataj na spočatku 16 figurow – dwě [[wěža (šach)|wěži]], dwaj [[konik (šach)|konikaj]], dwaj [[běhar (šach)|běharjej]], jednu [[dama (šach)|damu]], jednoho [[kral (šach)|krala]] a wósom [[bur (šach)|burow]].

Hru započina běły, hrajerjej so potom prawidłownje wotměnjujetej. Žadyn hrajer njesmě hrać dwaj razaj abo wupuščić ćah. Jedyn ćah woznamjenja přeco pohib z jednej figuru, wuwzaće je [[rošada]], hdźež so ćehnje z kralom a wěžu. Zaměr hry je popadnyć krala přećiwnika ([[šachmat]]).

=== Notacija ===
[[Dataja:SCD algebraic notation.png|frame|right|Algebraiska notacija]]
* Hornjoserbsce: K = Kral, D = Dama, W = Wěža, B = Běhar, S = Konik(Skakar), Burik nima pismik.
* Delnjoserbsce: K = Kral, D = Dama, T = Torm, B = Běgaŕ, S = Kónik(Skokaŕ), Burik nima pismik.
* Němsce: K = König, D = Dame, T = Turm, L = Läufer, S = Springer
* Mjezynarodnje: K = Kral (King), Q = Dama (Queen), R = Wěža (Rook), B = Běhar (Bishop), N =Konik (Knight). 
* Rusce: Кр(Kr) = король (♔),Ф(F) = ферзь (♕),Л(L) = две ладьи (♖),С(S) = два слона (♗),К = два коня (♘) и восемь пешек (♙)

== Wotkaz ==
{{Commonscat|Chess|Šach}}

[[Kategorija:Hra]]