Serbske towarstwo Zernička

Klukš w 1920tych lětach

Zernička bě dnja 13. januara 1924 w Lichanju załožene serbske towarstwo za ewangelske kónčiny wokoło Malešec a Hućiny, kotrež bě z čłonom Domowiny a Zwjazka serbskich spěwnych towarstwow. Wozjewjeny zaměr towarstwa bě „razne hajenje serbskeje rěče, serbskeho spěwa a dobrych wašnjow a nałožkow našich wótcow“.

Towarstwo nasta w Klukšanskej wosadźe na iniciatiwu młodeho wučerja Pawoła Wićaza a Lemišowskeho twarskeho předewzaćela Jana Krawca. Mjeno symbolizowaše nadźiju na traće serbstwa w tehdy hišće zwjetša serbskich, ale so dźeń a bóle germanizowacych ewangelskich gmejnach při Sprjewi. Zernička słušeše najebać wušparanja z wyšnosćemi a někotrymi němskimi předewzaćelemi k najaktiwnišim čłonskim towarstwam Domowiny w ewangelskim dźělu Budyskeho wokrjesa a dósta podpěru wot wučerjow a fararjow wokolnych wsow kaž tež připóznaće wot wjednistwa serbskeho třěšneho zwjazka.

Hromadźe z Lichańskej jednotu Serbskeho Sokoła, kiž so w lěće 1930 přidatnje k Zerničce załoži, organizowachu so kulturne a sportowe zarjadowanja. Dale zaběraše so towarstwo z kubłanskej politiku (1928 organizowachu zběranje podpismow za zawjedźenje serbskeje wučby w šulskim wobwodźe Hućina/Zubornička), poskićeše přednoški ze znatymi serbskimi referentami, měješe swójski chór a knihownju, předstaješe dźiwadłowe hry a organizowaše serbske swjedźenje na wsach. Zernička fungowaše potajkim jako katalyzator serbskeho towaršnostneho žiwjenja w kónčinje sewjerowuchodnje Budyšina.

K wuznamnym wosobinam we wobłuku Zernički słušachu nimo Wićaza a Jana Krawca tež jeho syn Pawoł Krawc, wučer Pawoł Jenka, Radworski wučer Michał Nawka, Klukšanski farar Jan Křižan kaž tež w towarstwje za kubłanske dźěło zamołwity Klukšanski wučer a přichodny předsyda Domowiny Pawoł Nedo.

Pod nacionalsocialistiskim knjejstwom bu Zernička hromadźe z Domowinu a nimale wšěmi druhimi serbskimi towarstwami w lěće 1937 zakazana, štož woznamjeni nahły kónc serbskeho hibanja w tutych kónčinach.

Dźěławosć Zernički a rólu swojeju dźěda a nana tematizuje Křesćan Krawc w swójbnym romanje Paradiz.

Žórło

• Siegmund Musiat: Sorbische/wendische Vereine 1716–1937. Ein Handbuch. [=Spisy serbskeho instituta, zwjazk 26] Domowina-Verlag, Bautzen 2001, str. 430–32.