Parcow
| ||
51.52916714.148611
| ||
| póstowe čisło: | ||
| předwólba: | ||
 Parcow na karće z lěta 1920 | ||
wikidata: Parcow (Q15111844)
| ||
Parcow (němsce Groß Partwitz) bě srjedźołužiska holanska wjeska sewjerozapadnje Wojerec a wuchodnje Złeho Komorowa, na teritoriju dźensnišeje gmejny Halštrowska Hola. W lětomaj 1969/1970 bu za brunicowu jamu Škodow wotbagrowana. Dźensa nadeńdźe so na městnje něhdyšeje wsy Parcowski jězor.
Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Wjes, kotraž bu w formje nawsowca natwarjena, naspomni so prěni raz w lěće 1401 jako Particz a słušeše k Wojerowskemu stawowemu knjejstwu. Wjesne mjeno pochadźa najskerje wot staroserbskeho słowa para („błóto“). Hižo wokoło 1500 steješe tu cyrkej, kotraž bě hač do lěta 1542 z filialnej cyrkwju Wojerowskeje wosady a potom – po reformaciji – sama z wosadnej cyrkwju.[1]
Při přesydlenju w lětomaj 1969/70 wopušćichu cyłkownje 415 wobydlerjow swoju domiznu, 15 z nich do noweho wjesneho dźěla Nowy Parcow pola Bjezdowow.
Wobydlerstwo a rěč[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Po statistice Arnošta Muki rěčachu w lěće 1884 wot cyłkownje 535 wobydlerjow Parcowskeje gmejny 522 serbsce (98 %).[2] W cyłej Parcowskej wosadźe chodźachu tehdy 476 wosadnych k serbskej a 160 k němskej spowědźi.[3] Parcowske žony chodźachu tehdy hač na dwě wuwzaći wšě w serbskej drasće, kiž słušeše k Wojerowskemu drastowemu regionej. W 1930tych lětach wotpołožichu holcy poněčim serbsku drastu a chodźachu po „měšćanskim wašnju“.
Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 33,1 %.[4]
Wosobiny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Kito Fryco Stempel (1787–1867), farar a basnik; narodźeny w Parcowje
Hlej tež[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Groß Partwitz: Wandlungen eines Dorfes. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1976.
- Frank Förster: Verschwundene Dörfer im Lausitzer Braunkohlenrevier. [=Spisy Serbskeho instituta 8] Wobdźěłane a rozšěrjene wudaće, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2014, str. 92–102, ISBN 978-3-7420-1623-2.
Žórla[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Archiv verschwundener Orte Forst/Horno: Dokumentation bergbaubedingter Umsiedlung. 2010, s. 244sl.
- ↑ Parcow w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954. → wšě wjeski
- ↑ Arnošt Muka: Statistika Łužiskich Serbow. Wobličenje a wopisanje hornjo- a delnjo-łužiskeho Serbowstwa w lětach 1880–1885. Budyšin 1884–86, str. 177
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 249. [604 wobydlerjo, z nich 137 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 30 z pasiwnymi, 33 serbskich dźěći a młodostnych, 404 bjez znajomosćow] → wšě wjeski