Wšědna čisćica
| |
| Wšědna čisćica (Clinopodium vulgaris) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Cycawkowe rostliny (Lamiaceae) |
| podswójba: | Nepetoideae |
| ród: | Čisćica[1] (Clinopodium) |
| družina: | Wšědna čisćica |
| wědomostne mjeno | |
| Clinopodium vulgare | |
| L. (1753) | |
Wšědna čisćica (Clinopodium vulgare, [=Calamintha clinopodium]; prjedy Satureja vulgaris (L.) Fritsch) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae). Dalše serbske mjeno je lěsny płónčik.
Wopisanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Wšědna čisćica je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 30 hač 60 cm. Rostlina wonja při rozrybowanju tróšku aromatisce.
Stołpik je wotstejo cybaće kosmaty.
Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Łopjena su w křižu přećiwostejne, jejkojte, cyłokromne, słabje karbowane a docpěwaja dołhosć wot 2 hač 4 cm.
Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Kćěje wot julija hač septembra. Swětłopurpurowe kćenja docpěwaja dołhosć wot 1 hač 1,5 cm. Hornja hubka je płona, mjeztym zo delnja hubka je třidźělna. Kćenja steja po dźesaćoch hač po dwacećoch w hač štyri hustych, wjelekćenjowych, nimale kulowatych mutličkach w hornich łopjenowych porach. Keluškowe zubki su kochtate. Króna docpěwa dołhosć wot 1 hač 1,5 cm.
Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Rosće na kerčinowych, lěsnych a pućowych kromach, w žiwych płotach a swětłych lěsach a na połsuchich trawnikach. Preferuje bazowe pódy na słónčnych hač połchłódkojtych stejnišćach.
Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Rostlina je w Europje rozšěrjena.
Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 69.
Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 244 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 94 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)