Tišnov

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Tišnov
Tišnov na karće Čěskeje
Tišnov na karće Čěskeje
DEC
Tišnov
Tišnov
Wopon
wopon
wopon
Zakładne daty
stat Chorhoj Čěskeje Čěska
kraj Chorhoj Juhomorawskeho kraja Južna Morawa
okres Brno-venkov
wysokosć 256 metrow n.m.hł.
přestrjeń 17,13 km²
wobydlerstwo 9.267 (1. jan 2021)[1]
hustosć zasydlenja 541 wob. na km²
póstowe čisło 666 01
předwólba (+420) 05
Zarjadnistwo
webstrona tisnov.cz
Politika
měšćanosta Bc. Jiří Dospíšil
Wjeršk Květnice nad Tišnovom
Wjeršk Květnice nad Tišnovom
Wobdźěłać
p  d  w
49.34916666666716.423333333333

Tišnov (němsce Tischnowitz) je městačko z něhdźe dźewjeć tysac wobydlerjemi pod Čěskomorawskej wysočinu južneje Čěskeje republiki na srjedźnej Morawje. Leži na železniskej čarje mjez Brnom a Žďárom nad Sázavou.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Tišnov je jedne z najstaršich městow srjedźneje Morawy a leži na starej wikowanskej dróze wot Morawy do Čech. Sydlišćo nasta něhdźe w lěće 1240 we wobwodźe abatisow z klóštra Porta Coeli jako wobhrodźena wikowanska stacija. W lěće 1428 bu Tišnov wot Husitow wobsadźeny a přez wulki měšćanski woheń zničeny. W Třicećilětnej wójnje so město wospjet wot wšelakich wójskow wobsadźi a zhubi wuznam.

Zajimawostki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Klóšter Porta coeli (hornjoserbsce Njebjeske wrota, němsce Kloster Himmelspforte, čěsce Brána nebes) je cistercienski klóšter w Tišnovje w Morawje. Je so w lěće 1230 wot kralowny Constancie z Wuherskeje załožił. Klóšter Marijiny doł we Łužicy kupi klóšter Porta Coeli w lěće 1861 za 180.000 złotych, w lěće 1950 je so zawrěł a w lěće 1990 zaso wobnowił.

Dalša sostra tutoho konwenta běše Serbowka. Tež poslednja abatisa Annuntiata Bělkenc bě serbskeho pochada, wumrě w lěće 2003. Konwent založi 1915 klóštersku šulu za domjacnosć, kotra bě jenička w Rakusko-Wuherskej, tež serbskim dźowkam – kubłarkam přistupna.

W Tišnovje/Brnje ma nakładnistwo Sursum swoje sydło, hdźež su hižo někotre publikacije wo Serbach zdźěla w čěskej a zdźěla w serbskej a němskej rěči wušli.

Twarske pomniki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Sanatorij Dr. Františka Kuthana (1899) w młodźinskom stilu – architekt Hugo Kepka
  • Měšćanska nalutowarna (1931–1933), jedno z najwuznamnych dźěłow moderneje architektury Čěskeje – architekti Bohuslav Fuchs a Jindřich Kumpošt

Rozrjadowanje města[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

K městu Tišnov słušeja měšćanske dźěle Hajánky, Hájek, Jamné, Pejškov.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Český statistický úřad – Ličby wobydlerstwa čěskich gmejnow dnja 1. januara 2021 (PDF; 349 KB)

Wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Tišnov – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije