Handrij Zejler: Rozdźěl mjez wersijomaj
| Rjadka 4: | Rjadka 4: | ||
== Žiwjenje == |
== Žiwjenje == |
||
[[Dataja:Łaz Zejlerjowy pomnik 1.jpg|mini|Zejlerjowy pomnik na Łazowskim torhošću]] |
[[Dataja:Łaz Zejlerjowy pomnik 1.jpg|mini|Zejlerjowy pomnik na Łazowskim torhošću]] |
||
Handrij Zejler narodźi so 1. februara 1804 w Słonej Boršći, kotraž je dźensa měšćanski dźěl [[Budyšin]]a. Zejler, syn žiwnosćerja a studnjerja Jana Zejlerja, wopyta mjez 1818 a 1825 gymnazij w Budyšinje. |
Handrij Zejler narodźi so 1. februara 1804 w Słonej Boršći, kotraž je dźensa měšćanski dźěl [[Budyšin]]a. Zejler, syn žiwnosćerja a studnjerja Jana Zejlerja, wopyta ludowu šulu w [[Bolborcy|Bolborcach]] a [[Wulki Wjelkow|Wulkim Wjelkowje]] a mjez 1818 a 1825 gymnazij w Budyšinje. |
||
Katolski biskop [[Franc Jurij Lok]] zmóžni Zejlerjej studij při [[Lipsk|Lipščanskej]] uniwersiće, hdźež studowaše wot 1825 do 1829 ewangelsku teologiju. W lěće 1826 załoži zhromadnje z [[Hendrich Awgust Krygar|Krygarjom]] rukopisny studentski časopis ''Serska Nowina''. W tutej wozjewi Zejler 1827 prěni króć baseń [[Na sersku Łužicu]] – dźensnišu serbsku hymnu. W Lipsku zezna tež serbiskeho basnika a załožerja nowoserbiskeje literatury [[Sima Milutinović|Simu Milutinovića]].<ref>Mićo Cvijetić: ''Serbsko-serbiska literarna a kulturna wzajomnosć.'' In: [[Rozhlad]] 2001.</ref> |
Katolski biskop [[Franc Jurij Lok]] zmóžni Zejlerjej studij při [[Lipsk|Lipščanskej]] uniwersiće, hdźež studowaše wot 1825 do 1829 ewangelsku teologiju. W lěće 1826 załoži zhromadnje z [[Hendrich Awgust Krygar|Krygarjom]] rukopisny studentski časopis ''Serska Nowina''. W tutej wozjewi Zejler 1827 prěni króć baseń [[Na sersku Łužicu]] – dźensnišu serbsku hymnu. W Lipsku zezna tež serbiskeho basnika a załožerja nowoserbiskeje literatury [[Sima Milutinović|Simu Milutinovića]].<ref>Mićo Cvijetić: ''Serbsko-serbiska literarna a kulturna wzajomnosć.'' In: [[Rozhlad]] 2001.</ref> |
||
Wersija wot 25. septembra 2019, 23:26
Handrij Zejler (němsce Andreas Seiler; * 1. februara 1804 w Słonej Boršći; † 15. oktobra 1872 we Łazu) bě basnik serbskeho narodneho wozrodźenja a ewangelski farar.
Žiwjenje
Handrij Zejler narodźi so 1. februara 1804 w Słonej Boršći, kotraž je dźensa měšćanski dźěl Budyšina. Zejler, syn žiwnosćerja a studnjerja Jana Zejlerja, wopyta ludowu šulu w Bolborcach a Wulkim Wjelkowje a mjez 1818 a 1825 gymnazij w Budyšinje.
Katolski biskop Franc Jurij Lok zmóžni Zejlerjej studij při Lipščanskej uniwersiće, hdźež studowaše wot 1825 do 1829 ewangelsku teologiju. W lěće 1826 załoži zhromadnje z Krygarjom rukopisny studentski časopis Serska Nowina. W tutej wozjewi Zejler 1827 prěni króć baseń Na sersku Łužicu – dźensnišu serbsku hymnu. W Lipsku zezna tež serbiskeho basnika a załožerja nowoserbiskeje literatury Simu Milutinovića.[1]
Po nawróće do Łužicy w lěće 1830 bě najprjedy pomocny prědar a wot 1832 diakon w Klukšu a wot 1835 hač do swojeje smjerće w lěće 1872 z fararjom we Łazu. Tam natwari a spěchowaše serbske towaršnostne žiwjenje.
Handrij Zejler bu na Łazowskim kěrchowje pochowany. Na torhošću před cyrkwju stajichu jemu w lěće 1931 pomnik. Dalši pomnik nadeńdźe so w jeho ródnej Słonej Boršći. We woběmaj wsomaj je so dróha po Zejlerju pomjenowała.
Hromadźe z mandźelskej Hanu († 16. měrca 1866) měještaj dwě dźowce, Madlenu Hilžu (1855–1915) a Marju Olgu (1857–1928). Po smjerći nana w lěće 1872 wopušćištej wonej swoju łužisku domiznu.[2]
Skutkowanje
Zejler płaći jako załožer moderneho serbskeho basnistwa. Nimo toho bě wón wudawaćel wšelakorych serbskich časopisow (n.př. Tydźenskeje Nowiny zhromadnje z Janom Arnoštom Smolerjom) a serbskeje gramatiki. 1847 bě Zejler sobuzałožer Maćicy Serbskeje.
Wotkazy
Commons: Handrij Zejler – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Žórła
- Kito Lorenc (wudawaćel): Sorbisches Lesebuch. Serbska čitanka. Lipsk 1981.
- Lucija Hajnec: Zejler, Handrij. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 642ff.