Hody: Rozdźěl mjez wersijomaj
Strona bu wuprózdnjena Znački: Geleert mobilna změna mobilne wobdźěłowanje |
S Změny 79.52.188.173 (Diskusija) cofnjene a nawróćene k poslednjej wersiji wužiwarja Vituzzu Značka: Zurücksetzung |
||
Rjadka 1: | Rjadka 1: | ||
{{Infokašćik swjatk |
|||
|mjeno swjatka = Hody |
|||
|družina = křesćanski |
|||
|typ = křesćanstwo |
|||
|wobraz = Juletræet.jpg |
|||
|wopis wobraz = Hodowny štom je nimo [[žłobik]]a najznaćiši symbol hód. |
|||
|oficielne mjeno = |
|||
|druhe mjeno = |
|||
|swjećeny = wot křesćanow w cyłej swěće, ale tež wot njekřesćanow |
|||
|wuznam = narodźenje [[Jězus|Jězusa Chrysta]] |
|||
|datum = ''Křesćanski swjedźeń:''<br /> '''wot [[24. decembra]]''' w [[Zapadna cyrkej|zapadnych cyrkwach]]<br /> |
|||
'''[[7. januara]]''' w najwjetšich [[wuchodna cyrkej|wuchodnych cyrkwjach]]<br /> |
|||
'''[[6. januara]]''' w armenskej japoštołskej cyrkwi<br /> |
|||
''Ludowy swjedźeń:''<br /> |
|||
'''[[24. decembra]]''' w někotrych krajach<br /> |
|||
'''[[25. decembra]]''' we wjetšinje zapadnych krajow ([[USA]], [[Zjednoćene kralestwo]] atd.)<br /> |
|||
|swjećenje = |
|||
|nałožki = Kemše, daće darow, swójbne zetkanja, pyšenje hodowneho štoma. |
|||
|poćahuje na = [[Adwent]], [[Epifanija]], [[křćeńca Jězusa Chrystusa]] |
|||
}} |
|||
'''Hody''' ({{wrěči|de}} ''Weihnachten'', „swjate nocy“) su swjedźeń narodźenja [[Jězus|Jězusa Chrysta]] a jako tajki jedyn z najwažnišich [[křesćanstwo|křesćanskich]] swjedźenjow, kotryž swjeći so w zapadnych cyrkwjach w času wokoło [[25. decembra|25. decembra (hodownika)]]. W [[armenska japoštołska cyrkej|armenskej japoštołskej cyrkwi]] swjeća so hakle [[6. januara]], w [[Prawosławna cyrkej|prawosławnych cyrkwjach]] zwjetša po [[gregorianska protyka|gregorianskej protyce]] dnja [[7. januara]]. |
|||
Swjatočnosće započnu sej hižo z [[patoržica|patoržicu]] dnja [[24. decembra]], kotryž je we wjele krajach zakonski swjaty dźeń. W [[Němska|Němskej]], [[Pólska|Pólskej]] a druhich krajach je tež [[26. decembra]] jako druhi hodowny dźeń swjatk. |
|||
== Přehlad == |
|||
Hody su nimo [[Jutry|Jutrow]] (swjedźenja zmortwychstaća Chrysta) a [[Swjatki|Swjatkow]] (swjedźenja pósłanja [[duch Swjaty|ducha Swjateho]]) jedyn z třoch hłownych swjedźenjow [[cyrkwinske lěto|cyrkwinskeho lěta]]. Započnu so z prěnim hodownym nyšporom dnja 24. decembra a skónči so w [[romsko-katolska cyrkej|romsko-katolskej cyrkwi]] ze swjedźenjom Křćenja Knjeza njedźelu po [[Wozjawnjenje Knjeza|Wozjawnjenju Knjeza]]. Prěni liturgiski wjeršk hodowneho časa je [[boža nóc]] w nocy wot patoržicy na prěni hodowny dźeń. Do liturgijoweje reformy lěta 1963 traješe hodowny čas z [[adwent]]om jako přihotowanskim časom wjace hač měsacaj hač do [[2. februara]], [[Swěčk Marije|Swěčka Marije]] ([[Předstajenje Knjeza]]). |
|||
Jako cyrkwinski swjatk je 25. decembra hakle w lěće [[336]] z [[Rom]]a prěni raz naspomnjeny. Kak je k tomu datumej dóšło, je njewěste. Diskutowane je wobliwowanje přez romski kult wokoło [[słónco|słónca]]. Tak bě kejžor [[Aurelian]] w lěće [[274]] postajił 25. decembra za swjedźeń słónčneho boha [[Sol Invictus]] w cyłym mócnarstwje. Mjez tutym bohom a „Chrystom, samym słóncom“ widźachu zažni křesćenjo paralele. |
|||
Křesćenjo a njekřesćenjo swjeća Hody dźensa zwjetša zhromadnje jako swójbny swjedźeń z wobradźenjom. Tutón nałožk je so w dobje [[reformacija|reformacije]] jako alternatiwa k dotalnemu nałožkej darow na dnju [[Swjaty Mikławš|swjateho Mikławša]] doporučował wot [[Martin Luther|Martina Luthera]], kotryž chcyše předewšěm kedźbnosć dźěći preč wot česćenja swjatych k česćenju Chrysta samoho. W romsko-katolskich swójbach wobchowaše so wobradźenje dnja [[6. decembra]] hišće dlěši čas. Přidružichu so dalše stare a nowše nałožki wšelakeho pochada, kaž na přikład [[hodowna hra|hodowne hry]] wot 11. lětstotka, [[hodowny štom|hodowne štomy]] (16. lětstotk), [[adwentny wěnc]] (wot [[1839]]) a [[rumpodich]] (19. lětstotk), kotryž wotměni we wjele kónčinach – wosebje ewangelskich – dźěćatko a swjateho Mikławša jako přepodawar darow. Na přikład w [[Slepo|Slepjanskej]] kónčinje dźěćatko pak hač do dźensnišeho dary njese. |
|||
Wopyt Božich mšow k hodam je tež pola njeprawidłownych kemšerjow a njekonfesionelnych chětro rozšěrjeny. |
|||
== Wotkaz == |
|||
{{Commonscat|Christmas|Hody}} |
|||
[[Kategorija:December]] |
|||
[[Kategorija:Křesćanstwo]] |
|||
[[Kategorija:Swjedźeń]] |
Wersija wot 26. decembra 2018, 13:04
Hody | |
---|---|
Swjećeny | wot křesćanow w cyłej swěće, ale tež wot njekřesćanow |
Družina | Křesćanski |
Wuznam | narodźenje Jězusa Chrysta |
Datum | Křesćanski swjedźeń: wot 24. decembra w zapadnych cyrkwach 7. januara w najwjetšich wuchodnych cyrkwjach Ludowy swjedźeń: |
Nałožki a tradicije | Kemše, daće darow, swójbne zetkanja, pyšenje hodowneho štoma. |
Poćahuje na | Adwent, Epifanija, křćeńca Jězusa Chrystusa |
Hody (němsce Weihnachten, „swjate nocy“) su swjedźeń narodźenja Jězusa Chrysta a jako tajki jedyn z najwažnišich křesćanskich swjedźenjow, kotryž swjeći so w zapadnych cyrkwjach w času wokoło 25. decembra (hodownika). W armenskej japoštołskej cyrkwi swjeća so hakle 6. januara, w prawosławnych cyrkwjach zwjetša po gregorianskej protyce dnja 7. januara.
Swjatočnosće započnu sej hižo z patoržicu dnja 24. decembra, kotryž je we wjele krajach zakonski swjaty dźeń. W Němskej, Pólskej a druhich krajach je tež 26. decembra jako druhi hodowny dźeń swjatk.
Přehlad
Hody su nimo Jutrow (swjedźenja zmortwychstaća Chrysta) a Swjatkow (swjedźenja pósłanja ducha Swjateho) jedyn z třoch hłownych swjedźenjow cyrkwinskeho lěta. Započnu so z prěnim hodownym nyšporom dnja 24. decembra a skónči so w romsko-katolskej cyrkwi ze swjedźenjom Křćenja Knjeza njedźelu po Wozjawnjenju Knjeza. Prěni liturgiski wjeršk hodowneho časa je boža nóc w nocy wot patoržicy na prěni hodowny dźeń. Do liturgijoweje reformy lěta 1963 traješe hodowny čas z adwentom jako přihotowanskim časom wjace hač měsacaj hač do 2. februara, Swěčka Marije (Předstajenje Knjeza).
Jako cyrkwinski swjatk je 25. decembra hakle w lěće 336 z Roma prěni raz naspomnjeny. Kak je k tomu datumej dóšło, je njewěste. Diskutowane je wobliwowanje přez romski kult wokoło słónca. Tak bě kejžor Aurelian w lěće 274 postajił 25. decembra za swjedźeń słónčneho boha Sol Invictus w cyłym mócnarstwje. Mjez tutym bohom a „Chrystom, samym słóncom“ widźachu zažni křesćenjo paralele.
Křesćenjo a njekřesćenjo swjeća Hody dźensa zwjetša zhromadnje jako swójbny swjedźeń z wobradźenjom. Tutón nałožk je so w dobje reformacije jako alternatiwa k dotalnemu nałožkej darow na dnju swjateho Mikławša doporučował wot Martina Luthera, kotryž chcyše předewšěm kedźbnosć dźěći preč wot česćenja swjatych k česćenju Chrysta samoho. W romsko-katolskich swójbach wobchowaše so wobradźenje dnja 6. decembra hišće dlěši čas. Přidružichu so dalše stare a nowše nałožki wšelakeho pochada, kaž na přikład hodowne hry wot 11. lětstotka, hodowne štomy (16. lětstotk), adwentny wěnc (wot 1839) a rumpodich (19. lětstotk), kotryž wotměni we wjele kónčinach – wosebje ewangelskich – dźěćatko a swjateho Mikławša jako přepodawar darow. Na přikład w Slepjanskej kónčinje dźěćatko pak hač do dźensnišeho dary njese.
Wopyt Božich mšow k hodam je tež pola njeprawidłownych kemšerjow a njekonfesionelnych chětro rozšěrjeny.