Bluń: Rozdźěl mjez wersijomaj

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
→‎Žórła: + literatura
dodawk w ramiku projekta "Wutwar 2014"
Rjadka 17: Rjadka 17:


'''Bluń''' ({{wrěči|de}} ''Bluno'', 1938–45 ''Blunau'') je [[Łužica|srjedźołužiska]] wjes ze 464 wobydlerjemi<ref>staw: 31. decembra 2010; gmejnske zarjadnistwo Halštrowska hola</ref> w samym sewjeru [[Wokrjes Budyšin|Budyskeho wokrjesa]], kotraž słuša wot lěta 1995 ke gmejnje [[Halštrowska Hola]].
'''Bluń''' ({{wrěči|de}} ''Bluno'', 1938–45 ''Blunau'') je [[Łužica|srjedźołužiska]] wjes ze 464 wobydlerjemi<ref>staw: 31. decembra 2010; gmejnske zarjadnistwo Halštrowska hola</ref> w samym sewjeru [[Wokrjes Budyšin|Budyskeho wokrjesa]], kotraž słuša wot lěta 1995 ke gmejnje [[Halštrowska Hola]].

== Geografija ==
Holanska wjes Bluń leži w lědma hórkatej nižinje w samym sewjeru [[Hornja Łužica|Hornjeje Łužicy]], wšak wotpowěduje sewjerna mjeza wjesnych honow zdobom hranicy k [[Delnja Łužica|Delnjej Łužicy]] a [[Braniborska|Braniborskej]]. [[Łužiska wuhroda]], přirodna hranica mjez Łužicomaj, běži sewjernje wsy w zapadno-wuchodnym směrje. W južnej połojcy Blunjanskeho teritorija, w 20. lětstotka za brunicowu jamu ''Sprjewiny doł'' wotbagrowanej, so dźensa wulkej jězoraj namakataj, a to [[Južny Blunjanski jězor]] w zapadźe a [[Zabrodski jězor]] we wuchodźe. Bjezposrědnje za braniborskej hranicu započnje so wudobywanišćo jamy [[Wjelcej-juh]].

Susodne wsy su [[Zabrod]] we wuchodźe, [[Bjezdowy]] za Blunjanskim jězorom w juhozapadźe a [[Prožym]] na braniborskej stronje w sewjerozapadźe. Něhdy tři kilometry sewjernje Blunja ležaca industrijowa gmejna [[Gozdź]] bu w lěće 2006 w zwisku z rozšěrjenjom jamy Wjelcej-juh rozpušćena.


== Stawizny ==
== Stawizny ==
Wjes naspomni so k prěnjemu razej w lěće [[1401]] jako ''Blunde''.
Wjes naspomni so k prěnjemu razej w lěće [[1401]] jako ''Blunde''. Prěnjotnje steješe drje na druhim městnje, na čož pokaza stare ležownostne mjeno ''Stara Wjas'' při zahonskej hranicy mjez Blunjom a Zabrodom.


W lěće 1989 wottorhachu jednotliwy statok z třomi wobydlerjemi dla rozšěrjenja brunicoweje jamy Sprjewiny doł.
W lěće 1989 wottorhachu jednotliwy statok z třomi wobydlerjemi dla rozšěrjenja brunicoweje jamy Sprjewiny doł.

Wersija wot 15. januara 2015, 16:07

Bluń
Bluno
Połoženje Blunja na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Blunja na karće Hornjeje Łužicy
DMS
Połoženje Blunja
Połoženje Blunja
gmejna: Halštrowska Hola
zagmejnowanje: 1995
wobydlerstwo: 464 (2010)
wobydlerstwo: 414 (31. decembra 2016)[1]
wysokosć: 113 metrow n.m.hł.
51.52514.227222222222113
póstowe čisło: 02979
předwólba: 03564
Blunjanska ewangelska cyrkej
Blunjanska ewangelska cyrkej

Blunjanska ewangelska cyrkej

Bluń (němsce Bluno, 1938–45 Blunau) je srjedźołužiska wjes ze 464 wobydlerjemi[2] w samym sewjeru Budyskeho wokrjesa, kotraž słuša wot lěta 1995 ke gmejnje Halštrowska Hola.

Geografija

Holanska wjes Bluń leži w lědma hórkatej nižinje w samym sewjeru Hornjeje Łužicy, wšak wotpowěduje sewjerna mjeza wjesnych honow zdobom hranicy k Delnjej Łužicy a Braniborskej. Łužiska wuhroda, přirodna hranica mjez Łužicomaj, běži sewjernje wsy w zapadno-wuchodnym směrje. W južnej połojcy Blunjanskeho teritorija, w 20. lětstotka za brunicowu jamu Sprjewiny doł wotbagrowanej, so dźensa wulkej jězoraj namakataj, a to Južny Blunjanski jězor w zapadźe a Zabrodski jězor we wuchodźe. Bjezposrědnje za braniborskej hranicu započnje so wudobywanišćo jamy Wjelcej-juh.

Susodne wsy su Zabrod we wuchodźe, Bjezdowy za Blunjanskim jězorom w juhozapadźe a Prožym na braniborskej stronje w sewjerozapadźe. Něhdy tři kilometry sewjernje Blunja ležaca industrijowa gmejna Gozdź bu w lěće 2006 w zwisku z rozšěrjenjom jamy Wjelcej-juh rozpušćena.

Stawizny

Wjes naspomni so k prěnjemu razej w lěće 1401 jako Blunde. Prěnjotnje steješe drje na druhim městnje, na čož pokaza stare ležownostne mjeno Stara Wjas při zahonskej hranicy mjez Blunjom a Zabrodom.

W lěće 1989 wottorhachu jednotliwy statok z třomi wobydlerjemi dla rozšěrjenja brunicoweje jamy Sprjewiny doł.

Hač do lěta 1995 běše Bluń samostatna gmejna, potom zjednoći so z Ptačecami, Lejnom, Bjezdowami, Narćom, Nowej Łuku, Zabrodom a Židźinom do noweje wulkogmejny Halštrowska hola.

Wobydlerstwo

Po Mukowej statistice měješe Bluń we 1880tych lětach 488 wobydlerjow, mjez nimi 481 Serbow (99 %) a jenož sydmjo Němcy.[3] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 71,3 %.[4]

Hač do lěta 1670 chodźachu Blunjenjo do Wojerowskeje cyrkwje. Po twarje Blunjanskeho Božeho domu słušeše tutón jako filiala dale k Wojerowskej ewangelskej wosadźe. Dźensa wobsteji samostatna Blunjanska wosada, ke kotrejž słušatej tež susodnej wjesce Zabrod a Bjezdowy.

W lěće 1956 nošeše wot cyłkownje 314 Blunjanskich žonow hišće 132 serbsku narodnu drastu po Wojerowskim wašnju. Z nich bě 13 niže 24 lět, najmłódša nošerka měješe 20 lět.[5]

Wosobiny

Žórła

  • Lotar Balko: Bluń – serbska wjes při Łužiskim hraničnym nasypje. W Rozhledźe 11/1995 [45], str. 402–407
  1. staw: 31. decembra 2016; Podaća gmejnskeho zarjada Halštrowska Hola
  2. staw: 31. decembra 2010; gmejnske zarjadnistwo Halštrowska hola
  3. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 89. → wšě wjeski
  4. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 249 [561 wobydlerjow, z nich 234 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 86 z pasiwnymi, 80 serbskich dźěći a młodostnych, 161 bjez znajomosćow]
  5. Erich Krawc: Serbske narodne drasty. Drasta Serbow wokoło Wojerec. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1959, str. 10

Wotkazy

 Commons: Bluń – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije