Berlin: Rozdźěl mjez wersijomaj
S koordinaty |
dodawk |
||
Rjadka 28: | Rjadka 28: | ||
|rozčłonkowanje města=12 |
|rozčłonkowanje města=12 |
||
}} |
}} |
||
'''Berlin''' je stolica a samostatny zwjazkowy kraj [[Němska|Němskeje]]. Z wokoło 3, |
'''Berlin''' je stolica a samostatny zwjazkowy kraj [[Němska|Němskeje]]. Z wokoło 3,3 milionami wobydlerjemi na 892 km² je wone po wobydlerjach najwjetše [[město]] kraja. Berlin je jedne wot politiskich, kulturelnych a medijowych srjedźišćow [[Europa|Europy]]. Wón je dospołnje wot [[Braniborska|Braniborskeje]] wobdaty. Přez Berlin běžitej rěce [[Sprjewja]] a [[Habola]]. Nimo toho namaka so na měšćanskim teritoriju wjele jězorow a lěsow. Prěni raz naspomni so město w lěće 1244, měšćanski dźěl "Cölln" pak hižo w lěće 1237. |
||
W běhu stawiznow běše Berlin stolica a rezidencne město [[Braniborska|Braniborskeje]], [[Pruska|Pruskeje]] a wot 1871 [[Němske mócnarstwo|Němskeho mócnarstwa]]. Po lěće 1949 běše wuchodny dźěl města faktisce ze stolicu [[Němska demokratiska republika|Němskeje demokratiskeje republiki]]. Mjez 1961 a 1989 běše město přez [[Berlinska murja|Berlinsku murju]] dźělene. Po přewróće a němskeho znowazjednoćenju w lěće 1990 bu Berlin zaso cyłoněmska stolica a pozdźišo tež sydło knježerstwa, [[Zwjazkowy prezident (Němska)|zwjazkoweho prezidenta]], [[Zwjazkowy sejm|zwjazkoweho sejma]], [[Zwjazkowa rada|zwjazkoweje rady]] kaž tež wjele ministerstwow a wulkopósłanstwow. |
|||
Mjeno ''Berlin'' bu najskerje wot słowjanskeho słowa ''brlo/berlo'' wotwodźene a woznamjenja z kóncowku ''-in'' telko kaž „město w bahnje“. Po legendźe pochadźa mjeno wot Berlinskeho woponoweho zwěrjeća, mjedwjedźa, štož je pak ludowa etymologija. We woprawdźitosći bu woponowe zwěrjo wot mjena wotwodźene. |
|||
== Wobwody == |
|||
Wot zarjadniskeje reformy w lěće 2001 wobsteji němska stolica ze slědowacych dwanaće wobwodow: |
|||
* [01] [[Berlin–Mitte|Mitte]] (z něhdyšimaj wobwodomaj Tiergarten a Wedding) |
|||
* [02] [[Friedrichshain-Kreuzberg]] |
|||
* [03] [[Pankow]] (z něhdyšimaj wobwodomaj Prenzlauer Berg a Weißensee) |
|||
* [04] [[Charlottenburg-Wilmersdorf]] |
|||
* [05] [[Spandau]] |
|||
* [06] [[Steglitz-Zehlendorf]] |
|||
* [07] [[Tempelhof-Schöneberg]] |
|||
* [08] [[Neukölln]] |
|||
* [09] [[Treptow-Köpenick]] |
|||
* [10] [[Marzahn-Hellersdorf]] |
|||
* [11] [[Berlin–Lichtenberg|Lichtenberg]] (Hohenschönhausen) |
|||
* [12] [[Reinickendorf]] |
|||
<gallery> |
<gallery> |
Wersija wot 21. nowembra 2013, 15:09
Wopon | Chorhoj |
Zakładne daty | |
---|---|
wysokosć | 34 m nad normalneju nulu |
přestrjeń | 892 km² |
wobydlerstwo | 3.677.472 (31. dec 2021) |
hustosć wobydlerstwa | 4123 wob. na km² |
oficialne websydło | www.berlin.de |
Politika | |
měšćanosta | Klaus Wowereit (SPD) |
knježacej stronje | SPD / CDU |
strony w parlamenće (149 sydłow) |
SPD 47 CDU 39 |
poslednje wólby | 18. September 2011 |
přichodne wólby | 2016 |
Zastupjerjo w Zwjazkowej radźe |
4 |
karće | |
Połoženje Berlina w Němskej | |
Wobwody Berlina | |
Dalše zakładne daty | |
póstowe čisło | 10001–14199 |
telefoniska předwólba | 030 |
Berlin je stolica a samostatny zwjazkowy kraj Němskeje. Z wokoło 3,3 milionami wobydlerjemi na 892 km² je wone po wobydlerjach najwjetše město kraja. Berlin je jedne wot politiskich, kulturelnych a medijowych srjedźišćow Europy. Wón je dospołnje wot Braniborskeje wobdaty. Přez Berlin běžitej rěce Sprjewja a Habola. Nimo toho namaka so na měšćanskim teritoriju wjele jězorow a lěsow. Prěni raz naspomni so město w lěće 1244, měšćanski dźěl "Cölln" pak hižo w lěće 1237.
W běhu stawiznow běše Berlin stolica a rezidencne město Braniborskeje, Pruskeje a wot 1871 Němskeho mócnarstwa. Po lěće 1949 běše wuchodny dźěl města faktisce ze stolicu Němskeje demokratiskeje republiki. Mjez 1961 a 1989 běše město přez Berlinsku murju dźělene. Po přewróće a němskeho znowazjednoćenju w lěće 1990 bu Berlin zaso cyłoněmska stolica a pozdźišo tež sydło knježerstwa, zwjazkoweho prezidenta, zwjazkoweho sejma, zwjazkoweje rady kaž tež wjele ministerstwow a wulkopósłanstwow.
Mjeno Berlin bu najskerje wot słowjanskeho słowa brlo/berlo wotwodźene a woznamjenja z kóncowku -in telko kaž „město w bahnje“. Po legendźe pochadźa mjeno wot Berlinskeho woponoweho zwěrjeća, mjedwjedźa, štož je pak ludowa etymologija. We woprawdźitosći bu woponowe zwěrjo wot mjena wotwodźene.
Wobwody
Wot zarjadniskeje reformy w lěće 2001 wobsteji němska stolica ze slědowacych dwanaće wobwodow:
- [01] Mitte (z něhdyšimaj wobwodomaj Tiergarten a Wedding)
- [02] Friedrichshain-Kreuzberg
- [03] Pankow (z něhdyšimaj wobwodomaj Prenzlauer Berg a Weißensee)
- [04] Charlottenburg-Wilmersdorf
- [05] Spandau
- [06] Steglitz-Zehlendorf
- [07] Tempelhof-Schöneberg
- [08] Neukölln
- [09] Treptow-Köpenick
- [10] Marzahn-Hellersdorf
- [11] Lichtenberg (Hohenschönhausen)
- [12] Reinickendorf
-
Klimowy diagram
-
Plan Berlina wot Abrahama Guiberta Dusableau (1737)
-
Braniborske wrota po Němsko-francoskej wójnje 1871
-
Berlin a wokolina 1885
-
Podstupimske naměsto 1945
-
Berlinska murja
-
Nofretete w Berlinskim muzeju
-
Berlinska filharmonija
-
Swětowy časnik w Berlinje
-
Cyrkej pomjatka
Wotkaz
Badensko-Württembergska • Bayerska • Berlin • Braniborska • Bremen • Delnja Sakska • Durinska • Hamburg • Hessenska • Mecklenburgsko-Předpomorska • Porynsko-Pfalca • Posaarska • Sakska • Saksko-Anhaltska • Schleswigsko-Holsteinska • Sewjerorynsko-Westfalska
1952 k Badensko-Württembergskej fuzionowali: Südbaden | Württemberg-Baden | Württemberg-Hohenzollern
Předłoha:Link FA Předłoha:Link FA Předłoha:Link FA Předłoha:Link FA Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA Předłoha:Link GA