Wšědna lěšćina: Rozdźěl mjez wersijomaj
S r2.7.2+) (Bot: Ändere fa:فندق (درخت) zu fa:فندق (گیاه) |
S Bot: Migrating 57 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q124969 (translate me) |
||
| Rjadka 58: | Rjadka 58: | ||
{{Link GA|de}} |
{{Link GA|de}} |
||
[[af:Haselaar]] |
|||
[[an:Corylus avellana]] |
|||
[[ar:بندق شائع]] |
|||
[[az:Adi fındıq]] |
|||
[[ba:Сәтләүек ағасы]] |
|||
[[bat-smg:Lazdīns]] |
|||
[[bg:Обикновена леска]] |
|||
[[bs:Lijeska]] |
|||
[[ca:Avellaner]] |
|||
[[ceb:Abelyana]] |
|||
[[cs:Líska obecná]] |
|||
[[csb:Zwëczajnô leszczëna]] |
|||
[[cy:Collen (coeden)]] |
|||
[[da:Almindelig Hassel]] |
|||
[[de:Gemeine Hasel]] |
|||
[[dsb:Wšedna lěšćina]] |
|||
[[en:Corylus avellana]] |
|||
[[eo:Corylus avellana]] |
|||
[[es:Corylus avellana]] |
|||
[[et:Harilik sarapuu]] |
|||
[[eu:Hurritz]] |
|||
[[fa:فندق (گیاه)]] |
|||
[[fi:Euroopanpähkinäpensas]] |
|||
[[fr:Corylus avellana]] |
|||
[[fur:Noglâr]] |
|||
[[gl:Abeleira]] |
|||
[[he:אגוז לוז]] |
|||
[[hr:Obična lijeska]] |
|||
[[hu:Európai mogyoró]] |
|||
[[id:Corylus avellana]] |
|||
[[io:Avelano]] |
|||
[[it:Corylus avellana]] |
|||
[[ja:セイヨウハシバミ]] |
|||
[[lb:Hieselter]] |
|||
[[lmo:Corylus avellana]] |
|||
[[lt:Paprastasis lazdynas]] |
|||
[[nds-nl:Haozenoeteboom]] |
|||
[[nl:Hazelaar (plant)]] |
|||
[[nn:Hassel]] |
|||
[[no:Hassel]] |
|||
[[oc:Avelanièr comun]] |
|||
[[pl:Leszczyna pospolita]] |
|||
[[pms:Corylus avellana]] |
|||
[[pt:Avelã]] |
|||
[[qu:Iwrupa awillanu]] |
|||
[[ro:Alun (arbust)]] |
|||
[[ru:Лещина обыкновенная]] |
|||
[[sc:Rintzola]] |
|||
[[sk:Lieska obyčajná]] |
|||
[[sq:Lajthia]] |
|||
[[sr:Леска]] |
|||
[[sv:Hassel]] |
|||
[[tl:Abelyana]] |
|||
[[uk:Ліщина звичайна]] |
|||
[[vls:Hoazeloare]] |
|||
[[wa:Côrî]] |
|||
[[zh:歐榛]] |
|||
Wersija wot 11. měrca 2013, 13:56
| |
| Ilustracija wšědneje lěšćiny (Corylus avellana) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Fagales) |
| swójba: | Brězowe rostliny (Betulaceae) |
| podswójba: | Lěskowe rostliny (Coryloideae) |
| ród: | Lěšćina[1][2] (Corylus) |
| družina: | Wšědna lěšćina |
| wědomostne mjeno | |
| Corylus avellana | |
| L. | |
Wšědna lěšćina (Corylus avellana) je kerk ze podswójby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutřka swójby brězowych rostlinow (Betulaceae). Dalše serbske mjena su lěska[1][2], lěsna worješina, worješnička, lěsny worjech a worješk.
Wopisanje
Wšědna lěšćina je wjacorozdónkowy kerk, kotryž docpěwa wysokosć wot 2 hač do 6 m (wot 3 hač do 5 m).
Łopjena
Łopjena su owalne, kulowate abo wutrobojte a njeprawidłownje hrubje a dwójce zubate. Wone su mjechko kosmate a docpěwaja dołhosć wot 5 hač 12 cm.
Jich nazymske barbjenje je blědožołte.
Kćenja
Kćěje wot februara hač do apryla. Muske micki docpěwaja dołhosć wot (2-8) 10 cm. Wone hižo w zymje jewja, a so w zažnym nalěće puknu. Płodowa wobalka je rołkojta abo zwónčkojta a něhdźe tak dołha kaž worjech. Žónske kćenja čerwjenu pěstu maja, su w pupku schowane a steja po dwěmaj hač po šěsćoch.
Za čas ćopłych dnjow nalěto pčołki kerki wopytaja. Wone so wot próška žiwja jako jedne jich žórłow cyroby. Ale kerk njewopróša, dokelž žónske kćenja njewopytaja.
Płody
Płody su twjerdoskorpiznate, brune lěškowe worješki. Zrałe worješki njesu zelenu, na kromje trundlatu wobalku, kotraž wjeršk worješka swobodny wostaji.
Stejnišćo
Rosće w žiwych płotach, na lěsowych kromach, w lisćowych lěsach a na blokowych smjećowych skłoninach.
Rozšěrjenje
Rostlina je w Europje, w zapadnej Aziji a w sewjernej Africe rozšěrjena.
Nóžki
- ↑ 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 235.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Haselnußstrauch
Žórła
- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 279 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 446 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 400 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
